Reactie Verslavingskunde Nederland op RIVM-rapport over ‘sjoemelsigaret’

Persbericht Verslavingskunde Nederland 

Tabaksverslaving is een ernstige verslavingsziekte, vergelijkbaar met alcohol- en drugsverslavingen. Tabaksverslaving of stoornis in het tabaksgebruik is opgenomen in de DSM-5 als erkende verslavingsdiagnose. Tabaksverslaving is een verslaving die grote gezondheidsschade teweegbrengt en dikwijls de dood tot gevolg heeft. Iedere dag sterven er tientallen mensen in ons land als gevolg van tabaksverslaving of als gevolg van het meeroken. Elk half uur sterft in ons land één roker, en verliezen familieleden, vrienden, kennissen en collega’s een dierbare. 

De tabaksindustrie blijkt, door toevoegingen van chemische stoffen en de manier waarop de sigaret geconstrueerd is, opzettelijk de kans op verslaving aan het product door gebruikers te vergroten. Bovendien blijkt de tabaksindustrie rokers en de samenleving als geheel structureel te misleiden over de schadelijkheid van sigaretten. Het moedwillig teweegbrengen van verslaving en zeer schadelijke stoffen toevoegen aan een product, zonder hierover transparant te communiceren, ziet Verslavingskunde Nederland als een zeer laakbaar feit. Verslavingskunde Nederland neemt hiermee stelling tegen de praktijken van de tabaksindustrie. 

Vanuit de visie om haar expertise op het gebied van verslaving optimaal in te zetten in de maatschappij zagen tien grote verslavingszorginstellingen en cliëntenorganisatie Het Zwarte Gat recent het als hun taak om ook aangifte te doen in de lopende zaak tegen de tabaksindustrie. Deze organisaties zijn, samen met een aantal andere partijen, verenigd in Verslavingskunde Nederland, de landelijke netwerkorganisatie van verslavingszorgaanbieders, kenniscentra en cliëntenorganisaties op het gebied van verslaving. Deze organisaties hopen hiermee bij te dragen aan het verminderen van het stigma op verslaving in het algemeen en tabaksverslaving in het bijzonder als “eigen schuld” en de drempel naar de hulpverlening te verlagen. 

Op 12 juni heeft RIVM de resultaten gepubliceerd van het onderzoek naar de teer-, nicotine- en koolmonoxide- (TNCO-) gehalten in honderd in Nederland te verkrijgen sigaretten. De TNCO-gehalten die gemeten zijn volgens de Canadian Intense (CI) methode zijn minimaal twee keer zo hoog als de gehalten gemeten met de wettelijk voorgeschreven ISO-methode. 

De organisaties van Verslavingskunde Nederland die aangifte hebben gedaan, zijn content met het onderzoek dat het RIVM heeft verricht. De resultaten passen in het beeld dat wij van de tabaksindustrie hebben en bevestigen nogmaals de reden van de gezamenlijke aangifte. 

Staatssecretaris Paul Blokhuis van VWS reageert ons inziens ook adequaat door direct de resultaten met de Kamer en zijn Europese collega’s te delen in het streven om de schade van het roken van tabak zo spoedig mogelijk verder terug te dringen. 

Recent heeft de Lidl besloten om de verkoop van tabak te stoppen. Het rapport van het RIVM onderstreept ook de juistheid van de beslissing die de Lidl heeft genomen. Ook de sigaretten van de Lidl blijken hogere TNCO-gehalten te laten zien bij gebruik van de CI-methode. We hopen dat ook andere tabaksverkopers op korte termijn dezelfde beslissing zullen nemen. 

De zorginstellingen aangesloten bij Verslavingskunde Nederland die de aangifte en deze reactie op het RIVM-rapport onderschrijven zijn: Novadic-Kentron, Jellinek, Verslavingszorg Noord Nederland, Brijder Verslavingszorg, Tactus Verslavingszorg, Mondriaan, Vincent van Gogh Instituut, Antes, Iriszorg, Leger des Heils, Cliëntenorganisatie Het Zwarte Gat en Kenniscentrum Verslaving Resultaten Scoren.