Als je kind verslaafd is: “Ik bleef haar steeds maar weer opvangen, tot ik echt niet meer kon”

Als iemand van wie je houdt verslaafd is, staat ook je eigen leven compleet op z’n kop. Barbara weet dat helaas maar al te goed. Haar dochter worstelt al zo’n tien jaar met een verslaving. “Je voelt je ontzettend schuldig en machteloos en wordt compleet meegezogen in alle ellende. Ik bleef haar maar opvangen, totdat ik echt niet meer kon.” Barbara besloot te stoppen met ‘helpen’ en zocht zelf hulp om weer haar eigen leven te kunnen leiden. Door haar verhaal te delen, hoopt ze op meer aandacht en begrip voor naasten.

“Als ouder vraag je je af wat je verkeerd hebt gedaan,” begint Barbara haar verhaal. “Gevoelens van schuld, machteloosheid en verdriet: ik werd er dagelijks mee wakker en ging ermee naar bed. Het helpt niet mee als je kind dan ook nog de schuld bij jou neerlegt. Ik kreeg allerlei verwijten naar mijn hoofd geslingerd, want de problemen lagen in haar ogen nooit aan haar, maar altijd aan een ander. ‘Je laat me verhongeren omdat je me geen geld geeft,’ kreeg ik regelmatig te horen. Je moet heel sterk in je schoenen staan om dan te kunnen weigeren. Ik heb lange tijd geloofd dat ze er wel uit zou komen, want ze heeft een sterk karakter. Maar toen ze eenmaal aan drugs verslaafd was, raakte ik haar volledig kwijt. Degene van wie je houdt, wordt een heel ander persoon. Het is een soort levend verlies.”

“Niemand wil zijn kind in de goot zien liggen”

Accepteren dat je je kind niet uit een ellendige situatie kunt helpen, dat is ontzettend moeilijk. “En dus bleef ik haar maar opvangen, geld lenen en proberen tot haar door te dringen,” gaat Barbara verder. “Mijn dochter kon bovendien uitstekend manipuleren. En doordat je al last hebt van een schuldgevoel, ga je daar lange tijd in mee. Voor anderen die hier niet direct mee te maken hebben, is het lastig te begrijpen. Je krijgt vaak reacties als ‘dan moet je dat niet doen’ of ‘zet haar dan buiten.’ Dat is makkelijk gezegd als je zelf niet in die situatie zit. Niemand wil zijn kind in de goot zien liggen. Maar naarmate de tijd en de verslaving vorderen, ga je daar anders in staan. Ik raakte langzamerhand de hoop en het vertrouwen kwijt dat het ooit nog goed zou komen.”

Tot hier en niet verder

De situatie werd steeds onhoudbaarder en uiteindelijk besloot Barbara het contact met haar dochter te verbreken. “Haar leven werd mijn leven en dat wilde ik niet.” Deze moedige stap kon ze nemen nadat ze zelf deskundige ondersteuning had gezocht. “Ik heb veel gehad aan de gesprekken met een familievertrouwenspersoon. Zij hield mij een goede spiegel voor. Ook volgde ik online trainingen, waaronder de module ‘Naast jou‘ van Novadic-Kentron. Ik hield hierin een dagboek bij, deed aan zelfreflectie en ontving persoonlijke feedback van een verslavingsconsulente. Ik leerde dat je als naaste je eigen ruimte in mag en kunt blijven nemen en dat het belangrijk is om je bewust te zijn van wat voor jou belangrijk is. Al deze hulp heeft me gesterkt om te kunnen zeggen: tot hier en niet verder.”

Recht op een eigen leven

Dat Barbara een achtergrond heeft als coach, heeft zeker geholpen bij het trekken van die grens. “Maar het blijft moeilijk,” geeft ze aan. “Alle valkuilen waar je een ander voor waarschuwt, daar trap je zelf ook in. Wat voor mij een echte eyeopener was, is dat ik recht heb op een eigen leven. Ik hoef me niet schuldig te voelen omdat ik een leuke dag heb gehad of op vakantie ga. Ik mag mijn eigen leven leiden en ik mag gelukkig zijn. Dit pas ik nog altijd toe als ik contact heb met mijn dochter en het even niet goed gaat.”

De weg naar boven

Een half jaar lang hadden Barbara en haar dochter vrijwel geen contact. Haar dochter verhuisde naar een andere provincie en zocht opnieuw hulp. Inmiddels is het contact hersteld en gaat het een stuk beter met haar dochter. “Ze krijgt goede ondersteuning, staat positiever in het leven en gebruikt niet meer voor zover ik weet. Als ze me nu belt, dan is het niet meer om geld te vragen, maar gewoon om te kletsen. En als het even niet goed gaat, dan vraag ik wat ze nodig heeft. Ik probeer het niet meer over te nemen of voor haar in te vullen, maar ik stimuleer haar zelfredzaamheid. De balans is nu veel beter.” Barbara kijkt met een positieve blik naar de toekomst: “Helemaal terug heb ik haar nog niet, maar de weg naar boven is ingezet. En ik denk dat onze relatie hierna alleen maar beter kan worden, omdat ze nu veel meer inzichten heeft en dingen van een andere kant bekijkt.”

Zelf naasten ondersteunen

Als ervaringsdeskundige staat Barbara nu andere naasten bij. “Als naaste word je compleet wanhopig omdat je niet meer weet wat je moet doen. Ik ben blij dat ik anderen kan ondersteunen in hun zoektocht. Ouders, vrienden, familie: iedereen trapt in dezelfde valkuilen en het is heel fijn als je deze met elkaar kunt delen en bespreken. Wat ik mensen vooral probeer mee te geven, is dat het heel belangrijk is om je eigen grenzen te bepalen. Wat kun en wil je wel voor de ander doen en wat niet? En zorg ervoor dat je voor jezelf leuke dingen blijft doen, jij hebt recht op je eigen geluk!”

* Vanwege de privacy van de betrokkenen is de naam van Barbara gefingeerd.  De persoon op de foto is ook niet de persoon uit het artikel.

Meer artikelen lezen? Klik hier!