Voor kinderen lijkt het soms niet snel genoeg te gaan voor ze groot zijn… Maar voor ouders is het meestal een grote schok als dat schattige peutertje dat op je schoot in slaap valt na drie keer knipperen met je ogen een flinke tiener blijkt te zijn geworden die staat te trappelen om zich in allerlei gevaren te storten. Hoe hou je al dat roekeloze enthousiasme in vredesnaam een beetje beheersbaar? Hoe hou je je kind veilig te midden van duizenden verleidingen? (Drank! Drugs! Feesten!) Door de jaren heen hebben we in onze nieuwsbrief heel wat tips verzameld. De beste vijf zetten we nog eens op een rijtje! Ouders (maar ook leerkrachten, begeleiders, jongerenwerkers enzovoorts), doe er je voordeel mee! 

1. Onderschat je eigen invloed niet

Het is misschien wel het grootste misverstand dat onze preventiewerkers bij ouders tegenkomen: dat ze denken dat ze geen invloed meer hebben op hun puber. Die luistert toch niet of sterker nog: juist verbieden maakt de verboden vruchten aantrekkelijker… toch? Nee! Grenzen stellen helpt echt! Zelfs als je kind er met woord (en soms daad) tegenin gaat: wat je ouders vinden, blijft op elke leeftijd belangrijk! Natuurlijk is er een verschil tussen jonge en wat oudere kinderen. Bij jonge tieners kun je dingen nog ‘gewoon’ verbieden. Bij oudere kinderen zal je er meer over gaan praten. En bij uitwonende studenten heeft het stellen van grenzen natuurlijk weinig zin meer, want je kunt er geen consequenties meer aan verbinden. Maar zelfs dan heeft het nog zin om te zeggen: “Ik vind dat niet oké.” Wees duidelijk en wees consequent. Als ouders duidelijke regels stellen, gaan kinderen later en ook minder drinken en drugs gebruiken.

2. Thuis ‘leren’ drinken? Geen goed idee

Er zijn nog veel ouders die ervan overtuigd zijn dat het goed is om hun kind thuis te ‘leren’ drinken. Onder het mom van: “Want dan ben je er in ieder geval bij. Anders doen ze het ergens anders stiekem.” Maar dit blijkt juist averechts te werken. Hoe consequenter je bent, hoe beter.

3. Geef het goede voorbeeld

Niet zo’n leuke tip, maar zelf het goede voorbeeld geven, helpt ook. Dus liefst niet drinken in nabijheid van kinderen. En als je drinkt: drink niet te veel en vooral ook niet altijd. Laat je kind zien dat je ook uitstekend plezier kunt hebben en een feestje kunt vieren zónder drank. Laat zien dat er alternatieven zijn die ook heel leuk en lekker zijn om te drinken. Geef niet standaard een fles wijn cadeau. En ook het gebruik van bijvoorbeeld ‘kinderchampagne’, vaak in een feestelijke fles die erg lijkt op wat de ouders drinken, raden wij af. In feite zeg je daarmee: alcohol is onmisbaar. Als kinderen voortdurend de boodschap ingeprent krijgen dat alcohol iets positiefs is, kunnen ze natuurlijk niet wachten tot ze zelf mogen drinken. Wat geldt voor alcohol geldt natuurlijk ook voor ander gedrag. Vind je dat jouw kind veel te veel op zijn of haar smartphone of met gamen bezig is? Geef dan zelf ook social media of appjes niet altijd voorrang en laat zien hoe een goede balans tussen off- en online eruit ziet. Lees in dit artikel meer tips! 

4. Bevestig dat niet drinken en geen drugs gebruiken normaal is

Kinderen worden voortdurend overspoeld met boodschappen dat alcohol en drugs vanzelfsprekend zijn. Dat is niet zo! De meerderheid van de jongeren drinkt en gebruikt niet. En ook zijn er miljoenen volwassenen die geen alcohol drinken. In series en films zie je mensen voortdurend drinken: als troost, om iets te vieren, om zichzelf te belonen… Gebruik die momenten om het gesprek op gang te brengen. Doe dit uiteraard met mate. Jonge kinderen vinden drank en drugs nog vies en raar. Als ze dan zelf aangeven nóóit te gaan drinken, geef het kind dan een compliment. “Goed zo joh, heel slim van jou.” Bevestig zo lang mogelijk die norm! Als je zelf meedoet aan bijvoorbeeld Dry January of Ik Pas, zorg er dan ook voor dat je de juiste boodschap uitstraalt. Dus niet heel trots verkondigen dat het heel moeilijk was, maar het je tóch gelukt is, want dan zeg je eigenlijk opnieuw: niet drinken is de uitzondering en drinken is leuker dan niet drinken.

5. Praat met je kind, maar geef niet te veel informatie over alcohol en drugs aan jonge kinderen

Ga, al vanaf jonge leeftijd, in gesprek met je kind. Dan wordt het ook makkelijker om dat te doen als ze wat ouder worden. Wat vinden jouw kinderen belangrijk? Wat houdt hen bezig? Welke keuzes willen ze maken? Denk dan vooral aan de korte termijn. Jongeren zijn niet bezig met hun toekomstige baanperspectief, die willen een leuke avond hebben. Afgevoerd worden met een ambulance met een bad trip of alcoholintoxicatie – comazuipen – hoort daar niet bij. Ga niet preken of oordelen, maar stel vooral vragen. Probeer de eigen motivatie van jouw kind te activeren. Vertel ook geen stoere verhalen over wat er bij jou mis ging toen je zelf een keer veel dronk als tiener. Dat soort ‘schrikwekkende voorbeelden’ maken jongeren vanaf zo’n veertien, vijftien jaar alleen maar nieuwsgierig. En bij pubers vanaf een jaar of twaalf nog als aanvullende tip: licht ze niet voor over middelen waar ze nog helemaal niet mee bezig zijn. Ga niet vertellen over de gevaren van lachgas als dat nog ver van hun bed staat. Want het risico is dan dat ze denken: “Hé, lachgas, dat klinkt wel grappig.”

Meer behoefte aan tips en adviezen? Bekijk ook eens onze pagina over advies en voorlichting voor ouders!