Reclasseren met de alcoholmeter: “Mijn zoon hoeft niet meer bang te zijn dat ik stiekem drink”
Een enkelband die 24 uur per dag controleert of je alcohol hebt gedronken. En die bij een misstap direct een melding doorgeeft aan de reclassering. Janneke, één van de cliënten bij de verslavingsreclassering van Novadic-Kentron, vindt de alcoholmeter een absolute uitkomst. “Zeker die eerste maanden, waarin dat duiveltje nog continu op je schouder zit, is de alcoholmeter een flinke stok achter de deur.”
Janneke worstelt al langere tijd met verslaving en is onder invloed meerdere keren in aanraking gekomen met justitie: “Mijn zoontje werd uit huis geplaatst en ik raakte mijn rijbewijs en bijna mijn huis kwijt. Ook verloor ik het contact met mijn oudste zoon, mijn relatie en mijn hele sociale netwerk.” Janneke zat vier weken in detentie, maar pleegde nadat ze vrij kwam al gauw opnieuw een strafbaar feit. Vanaf dat moment werd ze onder reclasseringstoezicht gesteld. Janneke: “Het klinkt misschien gek, maar dat vond ik heel fijn; het voelde alsof ik eindelijk hulp kreeg.”
Marleen Ariëns is reclasseringswerker bij NK en de toezichthouder van Janneke. Samen hebben ze doelen opgesteld om tijdens het toezicht aan te werken. Janneke is aangemeld voor ambulante verslavingsbehandeling, die ook praktische ondersteuning biedt. Een detoxbehandeling bleek niet nodig, omdat ze al snel op eigen kracht gestopt was met alcoholgebruik. Marleen: “Janneke is abstinent een totaal ander persoon. Ze was meteen gedreven om haar leven weer op orde te krijgen, haar zoontje thuis te krijgen en haar woning te behouden. Ze wilde dan ook graag meewerken aan alle voorwaarden en afspraken om te bewijzen dat ze goed bezig was.”
Stok achter de deur
Twee keer per week komt Janneke naar locatie voor urinecontroles. Omdat ze niet in de buurt woont, brengt dat voor haar veel tijd en kosten met zich mee. Toen haar toezichthouder vertelde over de alcoholmeter, stemde ze dan ook graag in met het plaatsen van de enkelband. De enkelband is een bewezen effectief middel om alcoholmisbruik en het plegen van strafbare feiten te voorkomen. Janneke kan dat beamen: “De alcoholmeter werkt. Bij een wekelijkse urinecontrole kun je er nog ‘omheen drinken’, maar de alcoholmeter controleert je 24 uur per dag. Je weet dat je echt niets kunt drinken en als je dat wel doet, ben je meteen de sigaar!” De meetresultaten van de alcoholmeter worden twee keer per dag verzameld via een modem die bij de drager thuis staat en een keer per dag aan de reclassering doorgegeven.
Symptoombestrijding
Janneke werkt op dit moment hard aan haar herstel: “Ik volg een behandeling voor mijn verslaving en leer mezelf steeds beter kennen. Alcohol – of welk middel dan ook – was voor mij pure symptoombestrijding. Ik zet het in om mijn gevoelens te verdoven en te vluchten voor situaties waar ik niet mee om kan gaan. Ik leer nu welke situaties ik moeilijk vind, hoe ik hier op reageer en hoe ik die anders kan aanpakken. Binnenkort ga ik met mijn begeleider van Novadic-Kentron aan de slag met een signaleringsplan. Daarin leer ik welke signalen en symptomen bij mij kunnen duiden op een terugval, zodat ik tijdig kan ingrijpen.”
Leven weer opbouwen
“Wat ik graag wil voor de toekomst? Weer een geaccepteerd lid van de maatschappij zijn. Ik leef nu al jaren van een WIA-uitkering en ik zou graag weer aan het werk willen en mijn leven weer opbouwen.” De zoon van Janneke woont inmiddels weer thuis en is blij dat zijn moeder de enkelband draagt. Janneke: “Toen ik een tijdje geleden een terugval had, beangstigde hem dat heel erg. Nu ik de enkelband weer draag, hoeft hij niet bang meer te zijn dat ik stiekem drink.” Bang voor een terugval is ze niet meer: “Ik denk wel dat ik het kan zonder de band. Je kunt hem ook niet je hele leven om blijven houden natuurlijk, je moet toch je onderliggende problemen oplossen en daar ben ik nu hard mee bezig. Dankzij de goede hulpverlening en het werken aan en met de twaalf stappen van CA, ben ik in staat om – ook zonder de alcoholmeter – een clean en nuchter leven te leiden”.
Over de alcoholmeterSinds vorig jaar kan de reclassering in heel Nederland de alcoholmeter inzetten bij cliënten die onder toezicht staan. Deze enkelband controleert 24 uur per dag via de transpiratie of de drager alcohol heeft gedronken. Omdat het controlemiddel nog niet is opgenomen in de wet, kan de alcoholmeter voorlopig alleen nog op vrijwillige basis worden gedragen. Minister Grapperhaus van Justitie en veiligheid bereidt momenteel een wetswijziging voor waarmee de enkelband in de toekomst ook verplicht kan worden gesteld. Resultaten pilotUit onderzoek in de pilotregio’s (Rotterdam en Oost-Nederland) blijkt dat 76% van alle cliënten die de alcoholmeter dragen niet drinkt tijdens het dragen van de band. Dit geldt voor zowel cliënten binnen een gedwongen als een vrijwillig kader. 52% van hen heeft ook drie maanden na het afdoen van de alcoholmeter nog steeds geen alcohol gedronken. Ook plegen cliënten die de alcoholmeter hebben gebruikt binnen een verplicht kader tijdens en na het dragen van de enkelband significant minder delicten dan de cliënten die gecontroleerd worden met urinecontroles. Bron: Evaluatie Pilot Alcoholmeter 2018, Breuer & Intraval Onderzoek & Advies |
* De personen op de foto zijn niet de personen uit het interview
Verslaving is niet alleen van grote invloed op degene die last heeft van een verslaving. Je ziet vaak dat het gevolgen heeft voor de hele omgeving (binnen de zorg ‘het systeem’ genoemd). Familie en vrienden trekken zich terug, zijn het beu om steeds maar weer geld uit te lenen en opvang te bieden. Kinderen raken geïsoleerd of in sommige gevallen zelfs verwaarloosd. Verslaving zorgt bovendien voor een gebrekkige rem op emoties en gedrag. Simone: “In de casussen die wij krijgen, zien we vaak huiselijk geweld bij drugs- of alcoholproblemen. De kinderen zijn hier getuige of zelfs slachtoffer van.” Meldingen van huiselijk geweld komen binnen bij Veilig Thuis. Zij dragen een casus over aan Team Gezinsmanagement wanneer er sprake is van een onveilige thuissituatie in combinatie met complexe problemen waarop de huidige hulpverlening vast loopt.
