Via deze rubriek bieden wij u een overzicht van de meest opvallende ontwikkelingen en interessante informatie binnen onze organisatie. Hieronder leest u meer over:

• Virtual Reality ingezet in pijnprogramma;
• welkomstmodule voor nieuwe cliënten;
• nieuwe Facebookgroepen voor ouders online;
• regioproject ‘Drugs, wat doet dat met jou’;
• MHU wordt MAZ;
• tevredenheidsmetingen gemeentelijk domein voortaan met Enalyzer;
• mooie stappen op het gebied van vastgoedoptimalisatie.

Virtual Reality ingezet in pijnprogramma

Sinds maart 2019 heeft Novadic-Kentron een behandeling voor verslaving aan medicijnen, alcohol of cannabis bij aanhoudende pijn. Vanaf oktober is deze behandeling uitgebreid met een zeer moderne behandeling, namelijk Virtual Reality. Projectleider Katinka Damen, GZ-psycholoog bij NK: “Met een VR-bril komt de cliënt in de 3D-omgeving van Reducept, waar hij of zij een rondleiding krijgt in het pijnsysteem van het lichaam. De cliënt krijgt uitleg over hoe pijn precies werkt en in de 3D-omgeving pakt hij of zij de pijn op een speelse manier aan. Deze behandeling is een geweldige aanvulling op de behandeling van pijn en bovendien een beter en gezonder alternatief dan middelen zoals pijnmedicatie, alcohol of drugs! De behandeling is onderdeel van de behandeling medicatieverslaving bij aanhoudende pijn die NK geeft. In deze behandeling krijgt de cliënt inzicht in het ontstaan en de functie van pijn. Daarna werken we in kleine stapjes aan het verminderen en uitdoven van de pijn. Ook werken we aan het verminderen of stoppen van de pijnstillers of andere verslavende middelen”.

De behandeling is beschikbaar in de regio’s Midden-Brabant en Noordoost-Brabant, voor iedereen die problemen heeft met middelengebruik door aanhoudende pijn. De behandeling wordt vergoed vanuit de basisverzekering.

Welkomstmodule voor nieuwe cliënten

Vanaf maandag 12 oktober is op het online behandelplatform van NK de nieuwe module ‘Welkom bij Novadic-Kentron’ te vinden. Deze welkomstmodule is in samenwerking met Minddistrict ontwikkeld. Beleidsmedewerker Maartje Boom: “Onze collega’s die cliënten voor de eerste keer inschrijven, zetten de module voor hen klaar. In de wachttijd tussen inschrijving en intake kunnen deze cliënten vrijblijvend en zelfstandig aan de slag met de welkomstmodule. Via deze module maken zij kennis met NK, om zo een beeld te vormen van onze organisatie en de behandeling. De module legt uit welke behandelvormen NK inzet en hoe het proces van intake en behandeling eruit ziet. Ook kunnen cliënten een dagboek invullen en vragen beantwoorden over bijvoorbeeld huidige klachten, reeds ondernomen stappen en doelen voor de toekomst. Dit om zichzelf voor te bereiden op het intakegesprek. De intaker kan deze antwoorden inzien en meenemen in de voorbereiding op de intake, waardoor dit gesprek effectiever kan worden ingezet. Ten slotte wordt de eigen regie van de cliënt vergroot door enkele laagdrempelige online zelfhulpmodules beschikbaar te stellen, zoals beter slapen, gezonder leven, mindfulness, leren ontspannen en positief zelfbeeld.”

Nieuwe Facebookgroepen voor ouders online

Het ondersteunen van ouders is een belangrijk onderdeel van het werk van de NK-preventiewerkers. Dit doen zij door voorlichting, advies en informatie te geven, maar ook door ouders één op één te begeleiden. Preventiewerkers horen tijdens de begeleiding vaak dat ouders het lastig vinden om hulp te zoeken, maar ze hebben wel vragen over het gedrag van hun kind. Daarnaast geven ouders aan het fijn te vinden om met andere ouders in gesprek te gaan. Dit was de aanleiding om deze zomer te starten met Facebookgroepen voor ouders over alcohol, drugs en gamen: de online plek waar ouders elkaar kunnen ontmoeten.

Inmiddels hebben meer dan 450 ouders onze Facebookgroepen gevonden en neemt de interactie tussen ouders toe. Ouders delen met elkaar waar ze tegenaan lopen in de opvoeding, vinden erkenning bij elkaar en geven elkaar tips over hoe ze met verschillende situaties om kunnen gaan. Op deze plek waar ouders met elkaar in gesprek gaan, zijn ook preventiewerkers van NK aanwezig die ouders adviseren en van informatie voorzien. Ook worden er livestreams georganiseerd en zijn er korte presentaties van onze preventiewerkers. Ken jij ouders die vragen hebben rondom alcohol, drugs of gamen? Verwijs ze dan door naar onze Facebookgroepen.

www.facebook.com/groups/mijnkindenalcohol
www.facebook.com/groups/mijnkindendrugs
www.facebook.com/groups/mijnkindengamen

Regioproject ‘Drugs, wat doet dat met jou’

Vanaf 1 september is de uitvoering van het regioproject ‘Drugs, wat doet het met jou’ van start gegaan. In dit project slaan 38 gemeenten in Oost-Brabant, de twee GGD’s en Novadic-Kentron de handen ineen om de normalisering van drugs bij jongeren en jongvolwassenen van 16 tot 27 jaar tegen te gaan. Het project wordt inmiddels (financieel) ondersteund door de ministeries van Justitie en veiligheid, VWS en de provincie. Voor de uitvoering van het project is een projectleider/aanjager aangetrokken. Lieke Vogels werkt vanuit de gemeente Meierijstad. Lieke is communicatieadviseur met ervaring bij verschillende gemeenten en de Veiligheidsregio. Sinds een aantal jaar helpt zij bovendien met de organisatie van kampweekenden voor 15-jarigen, waarbij thema’s zoals drugs- en gameverslaving centraal staan. De komende maanden wordt er samen met de betrokkenen vanuit gemeenten, GGD’s en Novadic-Kentron hard gewerkt aan de opzet en de uitvoering van een monitor en de start van een campagne. Daarnaast wordt gekeken naar samenwerking en uniformiteit op het gebied van beleid en handhaving, zodat we samen één vuist kunnen maken. Wil je meer informatie over dit project of vind je het leuk om hier een bijdrage aan te leveren? Mail of bel dan gerust met Lieke: lvogels@meierijstad.nl of 06-11 08 28 78 of lees het projectplan.

MHU wordt MAZ

Met ingang van 1 november 2020 wordt de naam Medische heroïne-unit (MHU) gewijzigd in Medisch Ambulante Zorg (MAZ). Op de MHU worden niet alleen cliënten behandeld met medische heroïne, maar vinden ook andere behandelingen plaats. Cliënten die nu naar de MHU komen, worden nu vanwege die naam gezien als heroïnegebruiker. Dat is de reden waarom de MHU-teams in Den Bosch, Eindhoven en Tilburg op zoek zijn gegaan naar een nieuwe naam. Gekozen is voor medisch-ambulante zorg (MAZ). De werkzaamheden van de MAZ blijven hetzelfde. We behandelen cliënten met een gevarieerd aanbod gericht op opiatenverslaving. Dat zijn de medische heroïnebehandeling (van maximaal twintig cliënten), methadonverstrekking en -behandeling en ambulante hulp. Andere werkzaamheden van de MAZ zijn het uitvoeren van urinecontroles voor andere afdelingen, het maken van hartfilmpjes (ECG’s) en het verstrekken van medicatie in woonvoorzieningen.

Tevredenheidsmetingen gemeentelijk domein voortaan met Enalyzer

Het goed meten van de cliënttevredenheid in het gemeentelijk domein is onmisbare input voor het verbeteren van onze zorg en begeleiding. Om de tevredenheidsmetingen eenduidiger, transparanter en klantvriendelijker te maken, hebben we ervoor gekozen voortaan gebruik te maken van het meetinstrument Enalyzer. Enalyzer kan volledig online worden aangeboden. Dit kan via een link in de mail, via de website of op de smartphone. Enalyzer biedt bovendien veel mogelijkheden om bruikbare rapportages op te maken. De vragenlijsten die we via Enalyzer afnemen, zijn zodanig aangepast dat de verschillende producten van NK onderling beter vergeleken kunnen worden. Niet alleen binnen de dienstverlening die door de gemeente is gefinancierd, maar ook ten opzichte van behandelproducten van NK binnen de zorgverzekeringswet. Zo kunnen we door heel NK heen kijken naar de mate van tevredenheid over verschillende soorten zorg en begeleiding. Nog dit jaar voeren alle teams Wmo begeleiding, Hostels/dag- en nachtopvang en preventie binnen het gemeentelijk domein een nulmeting uit. Hierdoor kunnen we in de gemeentelijke verantwoordingen over 2020 al onze eerste cijfers aan de gemeenten laten zien.

Mooie stappen op het gebied van vastgoedoptimalisatie

Vanzelfsprekend gaat NK zo efficiënt mogelijk om met de beschikbare locaties. In de afgelopen periode hebben zich op dit gebied een aantal ontwikkelingen voorgedaan.

Co-eur in vleugel NK-gebouw Vught

Net als NK is ook Co-eur een onderdeel van het netwerk Zorg van de Zaak. Co-eur is specialist in de hoogwaardige en kwalitatieve multidisciplinaire behandeling van eetstoornissen en onderliggende psychologische comorbiditeiten die (ernstig) overgewicht tot gevolg kunnen hebben. Vanuit de netwerkgedachte willen we elkaar versterken en streven naar synergie. Dit krijgt nu mede vorm doordat deze partij vanaf 1 oktober Co-eur op onze locatie in Vught één van hun vijf locaties in het land heeft gehuisvest.

Methadoncliënten van Traverse naar Jan Wierhof

Een deel van de cliënten van de methadonverstrekking in Tilburg kreeg tot voor kort methadon bij Traverse aan de Gasthuisring in Tilburg. De verstrekking is verplaatst naar de medische heroïne-unit aan de Jan Wierhof. Daar worden al twintig cliënten behandeld met medicinale heroïne. Hierdoor hoeven medewerkers zich niet voortdurend te verplaatsen tussen twee locaties.

Steunpunt Cuijk wordt opgeheven

NK heeft in een paar grotere gemeenten in Brabant steunpunten, waar cliënten uit die regio ambulant behandeld kunnen worden. Met ingang van 15 december wordt het steunpunt in Cuijk opgeheven. Nieuwe cliënten uit de regio kunnen dan terecht bij het steunpunt in Uden

Bij Novadic-Kentron werken we aan Nieuwe Kansen. Maar dit jaar leren we ook heel veel Nieuwe Kanten kennen. Velen van ons dachten in maart nog dat de zomer – die toen nog ver weg leek – wel weer als vanouds zou zijn. Vol reizen, festivals en zomerfeesten met familie en vrienden. Maar corona speelt nog steeds een grote rol in ons leven en in plaats van het oude normaal, leven we nu in het nieuwe normaal. We hebben nog geen volledige vrijheid in hoe we werken, met wie we op welke manier omgaan en hoe we onze vrije tijd doorbrengen. Alles wat we doen, is nog omgeven met mitsen en maren.

Door al die beperkingen leren we Nieuwe Kanten kennen. Nieuwe Kanten van onze eigen woonplaats en ons eigen land bijvoorbeeld. Wie deze zomer in Nederland blijft, leert dat er ook veel moois te vinden is in de eigen achtertuin. We hebben ook Nieuwe Kanten leren kennen van elkaar en van onszelf. Sommigen van ons hebben misschien ontdekt dat hun sociale netwerk, zowel privé als op het werk, veel belangrijker voor hen is dan ze ooit hadden gedacht. Anderen hebben door het thuiswerken en de noodgedwongen beperking van het sociale leven juist ontdekt dat ze veel baat hebben bij minder hectiek, een minder jachtig bestaan en meer rust in hun leven. Ook hebben we Nieuwe Kanten ontdekt van de zorg, wat bijvoorbeeld aan het blended behandelen – online gecombineerd met face-to-facegesprekken – een grote impuls heeft gegeven.

De komende tijd zullen we waarschijnlijk ook Nieuwe Kanten leren kennen van de coronacrisis. Er zullen economische gevolgen zijn, maar ook zal er waarschijnlijk meer vraag zijn naar hulp bij psychische en verslavingsproblemen. De langdurige onzekerheid en angst en bijkomende gevolgen,  zoals financiële problemen en veranderingen in het ‘normale’ gebruik van genotmiddelen, kunnen kwetsbaarheden bij mensen uitvergroten en bestaande problemen verergeren. We willen iedereen, ook naasten en verwijzers, op het hart drukken hier alert op te zijn. Zie je Nieuwe Kanten bij je partner, je kinderen, je vrienden, je cliënten of patiënten waar je je zorgen over maakt? Neem contact met ons op! Hoe sneller beginnende problemen worden aangepakt, hoe beter dat is voor het herstel. Want Nieuwe Kanten of niet, er zijn altijd Nieuwe Kansen!

Sigrid Wijnbergh
Walther Tibosch
Raad van Bestuur Novadic-Kentron

Het inzetten van ervaringswerkers bij het herstelproces van cliënten is stevig verankerd in het hulpaanbod van Novadic-Kentron. Maar tot vorig jaar gebeurde dit nog niet binnen de Verslavingsreclassering (VR). Dat veranderde in 2019 in de regio Breda met de pilot “De Reden”: een project waarbij ervaringswerkers samen met reclasseringswerkers cliënten begeleiden. Een bijzondere naam, die volgens projectleider John Remmers gekozen is omdat  “achter elke keuze om te veranderen en op zoek te gaan naar Nieuwe Kansen een reden zit.”  Inmiddels heeft De Reden zijn meerwaarde bewezen. De pilot is positief geëvalueerd en het project wordt Brabantbreed binnen heel NK uitgerold.

Op dit mo­ment wer­ken vrij­wil­li­gers van De Reden – allemaal ook zelf in herstel van een verslaving en met een justitieel verleden – als herstelmedewerker in de regio’s Breda, Tilburg, Den Bosch en Eindhoven. John: “Zij zijn allemaal voorbereid op hun werk voor de VR binnen onze coachingsgroepen, een interne opleiding die aangevuld wordt via het volgen van e-learningmodules over herstelondersteunend werken, destigmatisering, werken met forensische cliënten en suïcidepreventie. Per module krijgt de vrijwilliger certificaten, waarvan ze ook profijt hebben als ze buiten NK aan hun maatschappelijke carrière willen werken.”

Waardevol voor cliënten én vrijwilligers

“Het mes snijdt bij De Reden aan twee kanten,” vervolgt John. “Het werk als ervaringswerker helpt onze vrijwilligers bij hun eigen herstelproces, terwijl de ondersteuning die zij vanuit hun ervaring aan VR-cliënten bieden een grote meerwaarde heeft voor het herstelproces en hen helpt om definitief te breken met hun criminele verleden en op het rechte pad te blijven.” John refereert hier aan het wetenschappelijk onderzoek van Michelle van Harskamp, studente Criminologie aan de Universiteit van Leiden. Zij deed onder de titel ‘Zelf, maar… niet alleen!’ een afstudeeronderzoek naar de inzet van ervaringswerkers bij verslavingsreclassering. Zij concludeert in haar masterscriptie dat zowel reclasseringswerkers als ervaringswerkers meerwaarde zien in ervaringswerk binnen de reclassering.

John: “Sinds de start van de pilot zijn zo’n tweehonderd VR-cliënten ondersteund. Sinds begin juli worden ook in de regio Den Bosch vrijwilligers ingezet. Daarmee bieden we De Reden nu in alle regio’s aan. We hebben alleen een capaciteitsprobleem door de coronacrisis. Een paar maanden hebben we nauwelijks contact gehad met potentiële vrijwilligers en zijn er geen coachingsgroepen gedraaid. Dat betekent dat we ook geen nieuwe instroom hadden van herstelmedewerkers. Maar ik verwacht dat we nu op korte termijn weer nieuwe vrijwilligers op kunnen leiden.”

Stigma doorbreken

De ondersteuning van cliënten gebeurt meestal individueel en als aanvulling op de begeleiding door de VR-medewerker. Die richt zich vooral op het voorkomen van recidive, de vrijwilliger op het herstelproces. Naast de individuele trajecten kunnen cliënten deelnemen aan zogenaamde ervaringsgroepen, waarin ze elkaar ondersteunen bij hun herstel. John: “De samenwerking met de professionals van de VR verloopt goed. Maar er zijn ook nog reclasseringswerkers die de meerwaarde van De Reden nog moeten ondervinden. Een van de aanbevelingen uit de evaluatie is dat we alle reclasseringsteams moeten trainen in herstelgericht werken en hun vertrouwen in het project moeten vergroten. Daarvoor is het nodig om ook het stigma onder hulpverleners aan te pakken. Ik hoor af en toe nog dat sommige VR-collega’s moeite hebben om samen te werken met een medewerker van De Reden met een justitieel verleden. Dan ga je uit van het cliché ‘eens een crimineel, altijd een crimineel’ en zie je iemand niet als een mens die in staat is te veranderen. Er is nog wel wat werk te doen om dat stigma helemaal te doorbreken.”

Succesverhaal

Een van de reclasseringswerkers die samenwerkt met ervaringswerkers van De Reden is Ilse Huijsmans. Ilse: “Samenwerken met iemand die voorheen behoorde tot ‘de doelgroep’ is heel bijzonder. De mededeling dat mensen met ervaringskennis het team van de reclassering kwamen versterken, riep bij sommige collega’s wat onrust op. Het is natuurlijk ook best gek als je iemand in toezicht hebt die je niet veel later op de werkvloer weer ontmoet als collega. Het was wel even wennen en zoeken naar een manier om goed samen te werken. Dat gaat mijns inziens steeds beter. Persoonlijk vind ik het vooral prettig om wat vaker geconfronteerd te worden met een succesverhaal. Om daadwerkelijk een verschil te kunnen maken, is het volgens mij nodig dat je naar cliënten uit kan stralen dat zij hun vaak lang bestaande gedragspatronen kunnen doorbreken. Ik ervaar wel dat dat soms moeilijk is omdat mensen vaak terugvallen in oud gedrag. Het is dan ook heel fijn om te kunnen sparren met een ervaringswerker die aan den lijve heeft ondervonden dat je heel wat kan overwinnen. Ook voor cliënten is het heel motiverend om met een andere insteek naar hun leven te kijken. Daarnaast zie ik ook dat ervaringswerkers groeien doordat zij hun verleden kunnen gebruiken om anderen te helpen. Ik ben dan ook heel enthousiast: het mes snijdt niet aan twee maar zelfs aan drie kanten!”

Een goede klik

Een van de cliënten die aan haar herstel werkt met een hulpverlener en ondersteund wordt door een ervaringswerker van De Reden is Marieke*, een vrouw van middelbare leeftijd uit de regio Breda. Zij vertelt: “Ik krijg bij mijn herstel hulp van hulp van een behandelaar, een verslavingsarts en van Jan, ervaringswerker van De Reden. Ik ben al lange tijd alcoholverslaafd en in het verleden ook in contact geweest met Novadic-Kentron. Laatst bleek bij een bloedonderzoek dat mijn alcoholwaardes ernstig hoog waren; ergens wist ik dit wel natuurlijk, maar ik schrok er toch erg van. Toen besloot ik me opnieuw aan te melden bij Novadic-Kentron. Vergeleken met mijn eerste contact zo’n dertig jaar geleden is er veel veranderd en verbeterd! Een ervaringswerker was er toen nog niet en persoonlijk vind ik het een hele verbetering dat die er nu wel is.”

“Jan belt mij wekelijks en op mijn verzoek gebeurt dat altijd op dezelfde dag en hetzelfde tijdstip. Dat vind ik prettig en Jan wijkt er nooit van af. We hebben een goede klik en praten meestal wel een uur over mijn verslaving, over het bewust worden van mijn drinkgedrag, grenzen aangeven en verwerken van trauma’s. Daarbij is er gelukkig ook altijd ruimte voor humor, zeker niet onbelangrijk! Vooral door de gesprekken met Jan heb ik weer vertrouwen in een toekomst zonder alcohol. Zoals voor elke verslaafde die zonder zijn of haar ziekte een toekomst wil, zal de weg nog lang zijn en niet makkelijk, maar met de juiste begeleiding heb ik al een aantal stappen vooruit gezet.”

Enthousiasme groeit gestaag

Ook binnen de VR groeit het enthousiasme voor de inzet van ervaringswerkers gestaag. De positieve ervaringen van zowel medewerkers als cliënten dragen daar aan bij. Alle mensen die we gesproken hebben, geven aan dat de ondersteuning van ervaringswerkers van De Reden van grote waarde is bij  de behandeling. Dat geeft alle vertrouwen voor een verdere succesvolle implementatie van De Reden.

*Marieke is niet de echte naam van de cliënt.