Ook al ben je volwassen, je blijft je hele leven het kind van je ouders. Dus als je ouders psychische problemen hebben of verslaafd zijn, heeft dat een enorme impact op je leven. Veel kinderen blijven zich hun hele leven schamen voor wat er thuis gebeurde. Maar Anne wil dat taboe doorbreken. “Je kunt er zelf niets aan doen, het is belangrijk dat het in de openbaarheid komt, zodat deze kinderen de juiste hulp en steun krijgen.” Anne (25) vertelt hoe zij langzaam maar zeker haar eigen leven volledig opofferde voor haar zieke ouders. Tot het moment dat ze zei: “En nu is het genoeg.”

Anne: “Mijn vader dronk al zolang ik me herinnerde. Hij was een heel intelligente, introverte en verlegen man. Mijn moeder was kostwinner en mijn vader zorgde voor mij. Als kind vond ik het heel normaal dat mijn vader vaak een biertje nam, ook als dat al ’s ochtends was. Wel moest ik vaker voor mijn vader zorgen dan mijn leeftijdsgenoten. Gelukkig had ik een opa en oma waar ik vaak naar toe kon en waar ik wel echt kind kon zijn.

Toen de verslaving van mijn vader erger werd, ging hij wel een paar keer naar een verslavingskliniek, daar ging het dan goed, tot hij weer thuis kwam. Toen ik in de brugklas zat, gingen mijn ouders scheiden. Ik ging aanvankelijk bij mijn vader wonen, maar zijn gezondheid werd steeds slechter. Hij dronk veel, at slecht en hij viel vaak. Toen ik vijftien was, ging ik dus weer bij mijn moeder wonen.”

Politie op de stoep

“En toen ging het helemaal mis. Na een paar maanden stond er ineens politie op de stoep. Mijn vader was dood gevonden in zijn huis. Een van de agenten, die nog niet wist dat mijn moeder nog niet op de hoogte was, zei: ‘Gecondoleerd met uw ex-man.’ We weten niet precies wat er gebeurd is, zijn lichaam heeft het misschien gewoon begeven. Het was echt een enorme schok, ik kon het eerst helemaal niet geloven. ‘Hij zit vast gewoon thuis, een boek te lezen’, dacht ik vaak. Maar op andere momenten stortte ik volledig in. Ik vond het niet eerlijk, ik had helemaal geen afscheid kunnen nemen. Ik miste hem verschrikkelijk, ik was echt een vaderskindje. Ik heb vaak gedacht: had ik niet meer moeten doen, mezelf meer moeten opofferen?”

Niemand deed iets

“Het klinkt misschien vreemd, maar ik neem het mijn vader helemaal niet kwalijk dat hij zoveel dronk. Hij probeerde mij altijd te beschermen, mij er niet mee te belasten. Ik was wel erg boos op onze familie. Niemand deed iets. Wij leefden van de bijstand, zij hadden een dikke auto onder hun kont, maar ze kwamen nooit langs, behandelden ons als vreemden. Ze zijn wel op komen dagen op de begrafenis, toen vonden ze het ineens heel erg. Maar waar waren ze toen wij hen nodig hadden? Ik heb toen alle banden doorgesneden.”

Zwervers

“Mijn beeld van mensen werd door die gebeurtenissen heel negatief. Niet alleen door mijn familie, ook door omstanders. Als mijn vader naar het café ging, ging ik mee, ik speelde dan met de kinderen van de cafébaas. Als we dan terug naar huis gingen, gebeurde het vaak dat mijn vader viel. Als kind moest ik hem dan optillen, wat natuurlijk niet lukte. Ik riep dan om hulp, maar werd volledig genegeerd. Iedereen dacht dat wij zwervers waren.”

Opnieuw in de hel

“Door alles wat er gebeurd was, besloot ik mijn derde jaar op het vmbo-t opnieuw te doen, zodat ik niet zou zakken in het aankomende examenjaar. Ik ben toen afgestudeerd en ging een grafische opleiding doen. Dat was de leukste periode van mijn leven. Maar toen ging het bergafwaarts met mijn moeder, die ook steeds meer ging drinken. Het was alsof ik van de ene in de andere hel terecht kwam. Ik woonde nog steeds bij haar en ook zij had valpartijen en opnieuw werden we door niemand geholpen. Voor mij was dit veel erger dan bij mijn vader. Toen was ik een kind, mijn vader had mijn moeder om hem te helpen. Nu stond ik er alleen voor. Terwijl mijn vader zijn problemen zoveel mogelijk bij mij weg probeerde te houden, leunde mijn moeder volledig op mij, en vond ze dat ook vanzelfsprekend.”

Voortdurend in de gaten houden

“Ik zorgde langdurige periodes voor mijn moeder, moest haar voortdurend in de gaten houden. Ik moest alles regelen, haar oprapen, instanties bellen, voor haar zorgen. Ik heb wel eens gedacht: ‘Zo hoeft het voor mij niet meer.’ Toen voor de zoveelste keer een ambulance naar ons huis moest komen, zei de ambulancebroeder tegen mij ‘Jij bent dus de mantelzorger.’ Voor mij was dat een nieuw idee, ik dacht dat mantelzorgers mensen waren die af en toe in een bejaardenhuis met de bewoners gingen wandelen, een kopje thee dronken met hulpbehoevenden. Deze man vroeg: ‘Hoe gaat het met jou?’ en pakte in het ziekenhuis ook een stoel voor mij. Ik moest bijna huilen door die vriendelijkheid, ik was het zo gewend om mezelf volledig weg te cijferen.”

Niet opkroppen

“Via de huisarts hoorde ik van hulpgroepen voor kinderen van psychisch zieke en verslaafde ouders. Vorig jaar kwam ik terecht bij zo’n gespreksgroep. Dat was zo fijn. Het was heel ongedwongen, en voor het eerst kon ik mijn verhaal vertellen, vond ik herkenning, steun en bevestiging van mensen die hetzelfde hadden meegemaakt. Toen besefte ik ook dat ik het niet moest blijven opkroppen, want daar ging ik aan kapot. En ook realiseerde ik me dat zolang ik bij mijn moeder bleef, ik zou blijven opdraaien voor haar zorg. Er kwam niemand, want ik was er. Dat heeft me gesloopt.

Ik heb toen een ander huis voor haar gezocht en eindelijk kwam er een goede regeling voor mijn moeder, met hulp aan huis. Ik kan nu mijn eigen leven opbouwen, mijn werk, vrienden, sport. Ik ben nog contactpersoon, maar ik word niet meer 24 uur per dag met de problemen geconfronteerd. Ik ben er klaar mee, ik moet wel. Natuurlijk was dat moeilijk, je voelt je als kind verantwoordelijk, maar de hulpverleners die er toen gelukkig wél waren, en de begeleiders van de gespreksgroep, gaven me de kracht om door te zetten.”

Achter de voordeur

“Met mijn verhaal hoop ik mensen te bereiken die zelf ook in deze shit zitten. Je moet echt niet in je eentje met je verhaal blijven lopen, het geeft je kracht en energie om het eruit te gooien. Daarna kun je weer verder. Het taboe moet er echt af, het gebeurt nu allemaal achter de voordeur. Er moet aandacht zijn voor het kind, en niet meteen jeugdzorg, want geen enkel kind wil het huis uit. Mijn verhaal is dus ook een oproep voor hulpverleners: let ook op het kind! Ga er niet van uit dat het met het kind goed gaat als de ouder of omgeving zegt: ‘Oh het gaat prima, mijn kind haalt alleen maar tienen op school.’ Ik was ook zo’n overpresteerder en ik kan je zeggen: het gaat vaak niet goed. Als er sprake is van een verslaving, is het kind vaak ook beschadigd.”

In dit artikel vindt u de belangrijkste cijfers tot en met het derde kwartaal van 2018: u vindt hier cijfers over de totale instroom van cliënten en specifiek over jongeren. U vindt er informatie over het aandeel klinische behandeling, verschillende leeftijdscategorieën en primaire problematiek. Ook vindt u in dit artikel cijfers over ons personeelsbestand.

Alle cliënten

In de eerste drie kwartalen van 2018 waren 6.872 cliënten in behandeling, versus 7.165 in de eerste drie kwartalen van 2017. Van hen zijn 932 cliënten klinisch opgenomen. Dit zijn alle opnames, ook andere financieringsstromen dan DBC en DBBC, maar exclusief woonvoorzieningen (hostels).

¹ Bijvoorbeeld: lachgas, nicotine, hallucinogenen

² Bijvoorbeeld omdat cliënten zich nog in de intake/diagnostiekfase bevinden, omdat ze alleen nog urinecontroles krijgen of omdat het cliënten zijn van de dag- en nachtopvang of een van onze woonvoorzieningen.

 Jeugd en jongeren (12-24 jaar)

In de eerste drie kwartalen van 2018 zijn in totaal 675 jongeren door Kentra24 (onderdeel van Novadic-Kentron) behandeld (klinisch en ambulant), versus 798 in de eerste drie kwartalen van 2017.

Aantal medewerkers

Aantal fte per 1 juli: 733
Aantal medewerkers per 1 juli: 864

Aantal fte per 1 oktober: 755
Aantal medewerkers per 1 oktober: 885

Het gemeentelijk domein omvat veel verschillende activiteiten – van jeugdzorg tot medische heroïne-units – maar al deze activiteiten hebben als gemeenschappelijk doel om mensen zoveel mogelijk in hun eigen omgeving te helpen. Er gebeurt veel binnen het gemeentelijk domein en ook in het derde kwartaal vonden bijzondere ontwikkelingen plaats. In deze nieuwsbrief leest u over:

• cijfers testservice 2017;
• veldonderzoek Nuland;
• ex-cliënten Kentra24 worden opgeleid tot peersupporter;
• Kentra24 aan de slag bij ‘Sterk Huis’.

Cijfers testservice 2017

Al 15 jaar kunnen gebruikers in zeven Brabantse steden bij onze testservice terecht om pillen, poeders en vloeistoffen te laten testen. De testservice is onderdeel van DIMS (Drugs Informatie en Monitoring Systeem), dat is ondergebracht bij het Trimbos-instituut. DIMS heeft 32 testservices door het hele land. DIMS geeft zicht op en inzicht in ontwikkelingen die zich voordoen op de Nederlandse drugsmarkt en de werkzame stoffen en samenstelling van middelen. Bij het aantreffen van vervuilde drugs met een groot risico voor de gezondheid, volgt er een regionale of landelijke waarschuwingscampagne (Red Alert). Zie ook het artikel dat hier eerder over is verschenen.

Niet voor ouders

Preventiewerker Charles Dorpmans, coördinator van de NK-testlocaties, noemt nog een belangrijk doel van de testservice: “Via de testservice komen wij in contact met gebruikers en gaan met hen in gesprek over drugs en drugsgebruik, met de boodschap dat het gebruik van drugs altijd risico’s met zich meebrengt. Ook als de consument de uitslag goed vindt.”

Bij de testservice melden zich soms ook ouders met samples die ze bij hun kind gevonden hebben. Zij willen achterhalen of hun kind drugs gebruikt. “We testen echter nooit voor ouders,” zegt Charles. “Alleen gebruikers zelf kunnen drugs laten testen. Uiteraard gaan we wel met die ouder in gesprek en verwijzen desgewenst naar andere mogelijkheden.”

Xtc koploper

Dat de testservice inmiddels veel bekendheid heeft en voorziet in een behoefte, blijkt wel uit de cijfers. In 2017 lieten 1.813 consumenten hun drugs testen. In de meeste gevallen werd xtc aangeboden (859 keer), gevolgd door cocaïne (210 keer) en speed (11 keer). Klik hier voor de volledige rapportage over 2017.

Veldonderzoek Nuland

Op verzoek van gemeenten doen preventiewerkers van NK onderzoek naar het gebruik van drugs en/of alcohol in Brabantse gemeenten. Doel is de mate van gebruik in de betreffende gemeente inzichtelijk te maken en op basis daarvan preventieve maatregelen te nemen. Eind vorig jaar trokken netwerkpartners in Nuland bij de gemeente aan de bel met signalen over drugsgebruik. Daarop werd de preventieafdeling gevraag een voorverkenning uit te voeren. Op basis van die verkenning gaat de gemeente met onze organisatie en andere netwerkpartners in gesprek over vervolgstappen.

Een van de onderzoekers is preventiewerker Patrick van Zon. Patrick: “We hebben de verkenning in Nuland uitgevoerd met de zogenaamde RAR-methode, dit staat voor Rapid Assessment and Respons. Begin dit jaar zijn we sleutelfiguren uit het jongerennetwerk gaan interviewen met een vaste vragenlijst. En via hen kregen we ook contact met een aantal jongeren met wie we in gesprek zijn gegaan over drugsgebruik in de gemeente. We waren vooral ongerust over de signalen van gebruik van ketamine. Het gebruik van die drug geeft grote risico’s. Ketamine heeft een groot verslavingspotentieel: er kan in tegenstelling tot andere trippers gemakkelijk psychische afhankelijkheid optreden. Door tolerantie heb je bovendien een steeds hogere dosis nodig. Langdurig ketaminegebruik is daarnaast schadelijk voor blaas en nieren.”

Bij deze voorverkenning in Nuland zijn geen aanwijzingen aangetroffen dat er sprake is van een extreme situatie. Net als in alle Brabantse steden en dorpen worden ook in Nuland drugs gebruikt. Om daar meer zicht op te krijgen, en met name met betrekking tot ketaminegebruik, zou vervolgonderzoek nodig zijn. Patrick: ”Drugsgebruik is al lang niet meer een exclusief probleem van de grote steden. Ook in plattelandsgemeenten krijgt men te maken met drugsgebruik. Daar vallen de excessen echter eerder op, trekken sleutelfiguren eerder aan de bel. De jongeren die wij tot nu gesproken hebben, doen er geheel ten onrechte vrij laconiek over. Zo kregen we van hen het volgende opvallende advies: “richt je meer op 12- en 13-jarigen, wij zijn toch al naar de kloten”. Dat advies maakt opnieuw duidelijk dat drugsgebruik langzaam maar zeker steeds normaler wordt. Een probleem dat we in de hele regio via het project ‘Drugs, dat kunnen we hier niet gebruiken’ willen aanpakken. Klik hier voor het volledige rapport.

Ex-cliënten Kentra24 worden opgeleid tot peersupporter

Onlangs is een pilot gestart waarin preventiewerkers Hanneke van Weert en Patrick van Zon ex-cliënten van Kentra24 opleiden tot peersupporter. De bedoeling is dat de ex-cliënten na een korte opleiding kunnen worden ingezet bij preventieactiviteiten. Zij kunnen dan vanuit hun eigen ervaring in gesprek gaan met en als vraagbaak dienen voor jonge gebruikers.

Afgelopen donderdag is gestart met de eerste twee aspirant-peersupporters. Hanneke en Patrick hebben met hen jongerencentra en ontmoetingsplekken van jongeren bezocht in Oss, Heesch en Uden. Ze hebben de vindplaatsen laten zien en het duo met de doelgroep kennis laten maken. Deze eerste kennismaking is de aspirant peers goed bevallen. De opleiding krijg nu een vervolg met een deskundigheidsbevordering van beide kandidaten. Aansluitend wordt een uitgebreidere kennismaking met de doelgroep gepland, waarbij de aanstaande peersupporters in gesprek gaan met de jongeren. Dan wordt definitief besloten of zij als peersupporter aan de slag kunnen.

Kentra24 aan de slag bij ‘Sterk huis’

Met ingang van 1 oktober heeft Kentra24 twee medewerkers gedetacheerd bij ‘Sterk huis’, een Tilburgse instelling die op vele terreinen hulp biedt. Wilma van den Oetelaar en Eefje Cools zijn voor respectievelijk acht en vier uur gestationeerd in het zogenaamde Fasehuis. Daar worden jongeren tussen 16 en 18 jaar getraind om zelfstandig te kunnen wonen. Wilma: “Veel van de jongeren van het Fasehuis gebruiken drugs. Het formele beleid is dat gebruikende jongeren weg moeten. In de praktijk gebeurt dat vooral bij gebruik van harddrugs; blowen wordt gedoogd als dat de begeleiding niet in de weg staat. Onze taak is divers: we praten met jongeren en begeleiders over hun gebruik, we adviseren en scholen medewerkers in het signaleren van gebruik en dit bespreekbaar maken en we adviseren de leiding over het beleid. Om hier goed invulling aan te geven, zitten we bij de cliëntbespreking en zijn we aanwezig op de afdeling.”

“We zijn nog zoekende naar wat allemaal moet gebeuren”, vervolgt Wilma. “We gaan beginnen met  individuele gesprekken met jongeren en begeleiders. Maar we willen later modules gaan inzetten als terugvalpreventie, cognitieve gedragstraining en sociale vaardigheidstraining, waarmee we in onze kliniek in Sint-Oedenrode werken. Die moeten we dan wel aanpassen, omdat het Fasehuis een andere setting heeft. Overigens hebben niet alle gebruikende jongeren een probleem. We hebben dus ook een preventieve taak om ervoor te zorgen dat dat zo blijft.”

De detachering is een proeftuin, waarin gedaan wordt wat ‘Sterk huis’ op dat moment nodig heeft. Wilma en Eefje zijn zich daarom ook nog aan het oriënteren. Wellicht is het nodig om hun uren uit te breiden. En er wordt bekeken of zij ook op andere afdelingen ingezet moeten of kunnen worden. Doel van het project is uiteindelijk dat leiding en medewerkers van ‘Sterk huis’ zelf met drugsgebruik leren omgaan.