Elk lijntje telt
10 maart 2023Elk lijntje telt…..Heb je je ooit afgevraagd wat er achter de schermen gebeurt bij de productie van cocaïne? En wat het effect is op natuur en mens?
Iedere gebruiker heeft er recht op om dit te weten. Onderstaande animatie, gemaakt door NK, de politie en gemeenten Breda en Tilburg, legt het uit.
Onder de titel ‘Elk lijntje telt’ wordt in het drie minuten durende filmpje beeldend uit de doeken gedaan hoe de cocateelt in Zuid-Amerika gepaard ten koste gaat van het tropisch regenwoud: ,,Voor elke gram cocaïne moet je ongeveer twee vierkante meter tropisch regenwoud vernietigen.” Ook wordt de kijker gewezen op het gegeven dat de drugskartels ‘dood en verderf zaaien’. In Zuid-Amerika, maar ook in de landen waar de cocaïne uiteindelijk in de neuzen verdwijnt. Zoals Nederland.
Geen belerende toon
Het filmpje is oorspronkelijk gemaakt door de National Crime Agency, de Britse FBI. ,,Maar we hebben de teksten veranderd, waardoor het wat minder belerend wordt”, zegt Alex van Dongen, preventiemedewerker van Novadic-Kentron, Brabants grootste instelling voor verslavingszorg. ,,We houden de gebruikers niet rechtstreeks verantwoordelijk voor de verwoesting van de natuur en de georganiseerde misdaad. We zeggen wel: je hebt het recht om dit te weten. Dat is ook wat minder polariserend.”
Toenmalig justitieminister Grapperhaus zei in 2019: ‘Iedereen die een pilletje slikt of een lijntje snuift, financiert misdadigers’. Ook politiechefs als Erik Akerboom en Wilbert Paulissen hielden gebruikers medeverantwoordelijk voor de drugscriminaliteit. Novadic-Kentron gaat wat omzichtiger te werk en houdt de kijker voor dat diens keuze ‘invloed heeft’ zegt Van Dongen: ,,Je ziet dat hele stevige uitspraken onmiddellijk veel kritiek losmaken. Het gaat ons om het doel: het ontmoedigen van drugsgebruik.”
Het filmpje begint ook met de mededeling dat het gebruik van cocaïne niet normaal is. Alex: ,,In sommige kringen wordt gedacht dat dat wel zo is, maar de cijfers bevestigen dat vooralsnog niet. Het idee dat het normaal is, kan er ook weer toe leiden dat jongeren het gaan uitproberen. Omdat ze denken: ‘als iedereen het gebruikt, zal het niet zo erg zijn’.” Alex voegt er aan toe dat er wel ‘signalen’ zijn dat in sommige groepen jongeren het drugsgebruik ‘normaliseert’. Maar het wachten is op nieuw onderzoek dat met betrouwbare cijfers komt.
Campagne Oost-Brabant
Alle 32 gemeenten in Oost-Brabant begonnen in 2021 met de campagne ‘Skip die trip’. Ook die heeft als doel de normalisering van het drugsgebruik onder jongeren tegen te gaan. Ook Novadic-Kentron is daarbij betrokken. Uit een steekproef onder jongeren in Oost-Brabant bleek dat één op de tien aangaf dat ze geen drugs gebruiken omdat dat de criminaliteit in stand houdt en schadelijk is voor het milieu. Van Dongen: ,,Maar de belangrijkste reden om van drugs af te zien is dat ze gezond willen leven en het niet bij hun leven past. Maar het lijkt erop dat sommige jongeren van houding veranderen als ze, bijvoorbeeld op een festival, in aanraking komen met gebruikers.”
Van Dongen denkt niet dat de impact van het filmpje zo groot zal zijn dat drugsgebruikers geen informatie meer durven in te winnen over middelen of geen medische hulp meer durven te vragen. ,,Dat is het positieve effect van de normalisering zoals die is opgetreden.”
Tekst BD/Rene van der Lee