Kwetsbare jongeren gebruiken meer alcohol, lachgas en cannabis tijdens de coronacrisis

Het jaarlijkse onderzoek naar drugsgebruik onder risicojongeren, de Antenne Regiomonitor, laat een toename zien van het gebruik van alcohol, lachgas en cannabis. Dat de coronapandemie een zware wissel trekt op het welzijn van jongeren wordt weerspiegeld in het middelengebruik dat meer ‘introvert’ van aard is. Daarnaast implodeerde het gebruik van ecstasy door het wegvallen van het reguliere feestaanbod. Ook is te zien dat 3-MMC-gebruik juist toenam, als enig stimulerend middel. Verder laat het onderzoek zien dat middelengebruik lang niet alleen voorkomt in het uitgaansleven, maar ook in dorpse jongerenculturen in dunbevolkte delen van het land.

Corona heeft een beklemmend effect op de psychische gesteldheid van veel jongeren. Zij ervaren meer stress, angst en/of verveling door een gebrek aan structuur; gecancelde stages en geskipte online lessen. Een vaak (te) kleine behuizing zorgt voor meer spanningen en ruzies thuis, en tot meer overlast, tot en met deelname aan straatrellen. De negatieve invloed van de coronacrisis geldt zeker voor de groep die vóór corona al in een problematische leefomgeving opgroeide: de kwetsbare jongeren.

Antenne Regiomonitor maakt gerichte preventie mogelijk

In de helft van de groepen in het onderzoek zitten jongeren die kampen met een matige tot ernstige problematiek in de directe omgeving (o.a. familie, leeftijdsgenoten, psychosociaal gedrag) of sociale omgeving. Dit geldt vooral voor jongeren die opgroeien in (kansarme) Nederlandse buurten, of volksbuurten waar bewoners in meerderheid een migratieachtergrond hebben. Deze groep is belangrijk voor de verslavingspreventie, omdat door middel van een preventieve aanpak verergering van hun problemen voorkómen kan worden.

Meer introvert middelengebruik

Met de Antenne Regiomonitor worden ook ontwikkelingen op de drugsmarkt en in het middelengebruik gevolgd. De invloed van de psychische gesteldheid van jongeren is in de monitor van 20-21 terug te zien in een toename van alcohol, lachgas en cannabis; middelen die meer introvert en dempend van aard zijn en als panacee worden gebruikt tegen eenzaamheid, stress, angst en verdriet, maar ook uit recalcitrantie en verzet tegen de opgelegde beperkingen.

Ecstasy, hét symbool voor feestplezier, is geïmplodeerd door het wegvallen van het reguliere feestaanbod. Dit laat onverlet dat ecstasy op kleinere schaal in een thuissetting of spontaan op straat of in een recreatiegebied wordt gebruikt. 3-MMC, een designerdrug met een stimulerende werking, is vooral bij jeugdgroepen op het platteland populair geworden.

Groeiende drugshandel via Snapchat

In tweederde van de groepen zitten jongeren die op enigerlei wijze betrokken zijn bij drugshandel (o.a. runners, verkopers, transporteurs). Soms was er sprake van geweldpleging en/of dreiging: naar professionals, maar ook onderling. Een opvallende ontwikkeling is de groeiende drugshandel via Snapchat (en andere sociale media). De jongeren zelf doen vaak laconiek over dealgedrag; helemaal wanneer dit zich tot ‘vrienden’ beperkt.

Over Antenne Regiomonitor

Antenne is een onderzoeksmethode, gebruikt sinds 1993 in Amsterdam en sinds 2017 in Gooi en Vechtstreek, om ontwikkelingen op de drugsmarkt en in middelengebruik op de voet te volgen. Ook zijn nieuwe trends tijdig waar te nemen. De Antenne Regiomonitor geeft beter zicht op beginnend of problematisch drugsgebruik bij moeilijk bereikbare en/of gemarginaliseerde groepen. Dat gebeurt door interviews met 35 jongerenwerkers, die 850 jongeren vertegenwoordigen, door heel Nederland. Met deze gegevens kunnen verslavingszorgprofessionals gerichte voorlichting en hulpverlening bieden

De Antenne Nederland, Regiomonitor Drugs en Risicojongeren 2021 is uitgevoerd door de Hogeschool van Amsterdam, in samenwerking met Verslavingskunde Nederland en met financiering van het Ministerie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Het rapport is te downloaden via Verslavingskunde Nederland of de Hogeschool van Amsterdam.

Tips voor ouders

Hoe houd je je kind veilig in een wereld vol met drank en drugs? Lees hier vijf onmisbare tips voor ouders.

Novadic-Kentron behaalt VIPP GGZ-doelstellingen voor digitale zorg!

De afgelopen jaren hebben we een grote digitaliseringsslag gemaakt om onze zorg nóg veiliger, cliëntgerichter en doelmatiger te maken en meer e-healthtoepassingen in te zetten. Daarbij hebben wij gebruik gemaakt van de VIP GGZ-regeling. Deze regeling heeft kortweg drie doelen: betere en gestandaardiseerde informatie-uitwisseling, grotere medicatieveiligheid en meer gebruik van e-health. Met gepaste trots kunnen we nu mededelen dat Novadic-Kentron sinds oktober 2021 voldoet aan de VIPP GGZ-standaarden!

De belangrijkste ontwikkelingen in onze digitale zorg?

✔️ Cliënten kunnen al vóór de intake kennismaken met NK via onze e-healthomgeving. Ze kunnen zich hier voorbereiden op het intake-/adviesgesprek en middels oefeningen de eerste stappen zetten in hun herstel. Lees hier meer over in dit artikel.

✔️ Cliënten hebben voortaan altijd en overal inzicht in hun eigen persoons- en zorggegevens via het online cliëntportaal. Lees hier meer over in dit artikel.

✔️ Dankzij de koppeling tussen het digitaal cliëntendossier en de e-healthomgeving kan informatie snel en veilig worden uitgewisseld.

✔️ Onze behandelaren zijn getraind in digitale zorg en FRITS rapporteren (feitelijk, respectvol, in begrijpelijke taal, tastbaar en simpel).

✔️ We hebben de VIPP-doelstellingen behaald met betrekking tot het aantal cliënten dat het cliëntportaal gebruikt en met e-health werkt.

Onze dank gaat uit naar iedereen die dit mede mogelijk heeft gemaakt: Gebruikersvereniging USER, Minddistrict, Enovation, Avinty, VZVZ, FarMed en natuurlijk onze eigen medewerkers!

Interview behandeling autisme en verslaving

Mensen met autisme hebben een verhoogde kans op verslavingsproblemen. NK-psychologen Marc Bosma en Johan van Zanten schreven daarom het boek “GRIP: aan de slag met verslaving en stress bij autisme”. Het eerste werkboek voor mensen met autisme – en hun naasten en behandelaars – dat op deze ‘dubbele diagnose’ ingaat! In een boeiend interview op Verslavingskunde Nederland vertellen Marc en Johan waarom mensen met autisme kwetsbaar zijn voor verslaving, maar ook welke verschillen er zijn in de behandeling: “De lijdensdruk bij verslaving wordt vaak onderschat omdat mensen met autisme niet uitstralen dat ze eronder gebukt gaan. Grip krijgen op gebruik is een proces van vallen en opstaan, maar voor mensen met autisme werkt dat niet. Ze willen dat een behandeling ‘nu meteen’ werkt en ze moeten het direct kunnen. Een terugval is voor hen een catastrofe. Ook beloning werkt voor deze doelgroep anders. Mensen met autisme vinden vaak dat je niet beloond hoeft te worden voor iets dat je goed doet. Ze zijn heel perfectionistisch, dus het moet altijd nog beter. Een fout of terugval is echt letterlijk terug naar af. Er is geen tussenweg.” Lees hier het hele interview! Meer weten over autisme en verslaving? Volg ons gratis webinar op donderdag 2 december.

 

Voorwoord: betere voornemens

Laten we het eens hebben over goede voornemens. Nu al, zal je denken, het is nog maar oktober! Ja, nu al. De zomer is definitief voorbij, de dagen worden korter en donkerder. Is dit niet een ideaal moment om plannen te maken voor een Nieuwe Kans in het komende jaar?

Als je je leven wilt veranderen, is het belangrijk dat je gemotiveerd bent. Je kunt nu de tijd nemen om te werken aan die motivatie. En niet door jezelf voor de spiegel een peptalk te geven, maar door goed te bedenken wat jij uit het leven wilt halen. Wat is voor jou belangrijk? Hoe kan jouw voorgenomen gedragsverandering daarbij helpen? Bijvoorbeeld: je wil meer tijd doorbrengen met je gezin, hoe kan meer bewegen je daarbij helpen? Meer bewegen kan je helpen om te ontspannen, zodat je minder prikkelbaar bent ’s avonds. Het kan je fitter en energieker maken, zodat je ook de puf hebt om samen iets te ondernemen. En ten slotte kun je het misschien wel heel goed combineren: samen fietsen met je kinderen, wandelen met je partner. Zo pakken wij het ook aan bij NK: motivatie is niet een abstracte, zweverige vorm van inspiratie. Motivatie is ingebed in je hele leven. En hoe beter je jouw gedragsverandering koppelt aan waarden en doelen die voor jou belangrijk zijn, hoe groter de kans van slagen.

Ook kun je nu de tijd nemen om een plan te maken. Als je op 31 december enthousiast besluit om op 1 januari te stoppen met roken, dan zou dat kunnen slagen, maar de kans is aanzienlijk dat het niet lukt en je bij de eerste tegenslag weer begint. Een goede voorbereiding vergroot de kans van slagen. Wat heb jij nodig om je doel te bereiken? Welke obstakels kun je tegenkomen en hoe kun je die obstakels overwinnen? Je kunt je bijvoorbeeld al verdiepen in verschillende soorten nicotinevervangers. Ook kun je nadenken over wat je gaat doen op momenten die jij koppelt aan roken. Zijn er apps die je kunt gebruiken? Kun je vrienden en familie inschakelen als je het moeilijk hebt? Kun je aansluiten bij een training? Hoe ga je jezelf belonen? Dit soort vragen kun je stellen bij alle goede voornemens. Maak de stapjes overzichtelijk en klein, zodat je niet overweldigd wordt en je vertrouwen groeit bij elke stap in de goede richting.

Natuurlijk helpen we graag als je goede voornemens te maken hebben met alcohol, drugs, medicijnen, gokken of gamen. Wil jij minder drinken? Gebruik deze tijd dan om alvast eens naar ons te bellen voor advies. Het is nog maar oktober, maar voor je het weet, staat het nieuwe jaar voor de deur. Als je daar nu al over na gaat denken, maak je niet zomaar goede voornemens, maar betere voornemens!

Walther Tibosch

Bestuurder NK en lid netwerkdirectie Zorg van de Zaak Netwerk

Een Litouwse psychiater in de Brabantse verslavingszorg: “Ik was meteen verliefd op Nederland”

Omdat het al jaren moeilijk is om psychiaters te werven, kijken veel Nederlandse ggz-instellingen ook graag over de grens. Bij NK werken meerdere artsen en psychiaters uit het buitenland. Soms van vlak over de grens, soms van wat verder weg. De Litouwse psychiater Konstantin Tucin vertelt over zijn weg naar Nederland en wat hij vindt van de Nederlanders. En over zijn iets te grote liefde voor frikadelbroodjes en kruidnoten…

Konstantin: “In Litouwen werkte ik als psychiater op een afdeling voor patiënten met een psychose. Ik stond altijd al open voor werken in het buitenland. Ik wil niet dramatisch zijn, maar ik heb nooit een band opgebouwd met Litouwen. Mijn ouders waren Russisch. Toen ik geboren werd, was Litouwen nog onderdeel van de Sovjet-Unie, maar toen ik vier jaar was, viel die uit elkaar. In Litouwen heerste toen een anti-Russische stemming. Niet dat er geweld was of openlijke discriminatie, maar als je een Russische achternaam had, kreeg je bijvoorbeeld minder snel een baan. En daarnaast waren de salarissen in het buitenland veel hoger. In Litouwen wordt een psychiater nog lager betaald dan een stratenmaker, terwijl de verantwoordelijkheden heel groot zijn.”

Jong en naïef

Collega’s die over de grens wilden werken, gingen meestal naar Scandinavië. Konstantin: “Dus ik dacht: ‘Oké, dat doe ik ook!’ Ik wilde naar Tromsø, een stad boven de poolcirkel. Ik was nog jong en naïef, ik vond dat romantisch: het noorderlicht! Maar er waren toen geen plaatsen en toen ik eraan dacht dat ik dan steeds een half jaar in het donker zou zitten, vond ik dat idee ook minder aantrekkelijk.”

De erfenis van de Sovjettijd

Hoe kwam Konstantin dan in Nederland terecht? “Puur toeval! Ik kreeg een berichtje van een recruiter, of ik wel eens had nagedacht over Nederland. Dus ik dacht ‘waarom niet?’” Er werd een werkgever gezocht. Novadic-Kentron had interesse en na de sollicitatie wilde NK deze Litouwse psychiater wel een Nieuwe Kans geven. Konstantin weet nog heel goed wat zijn eerste indruk van zijn nieuwe werkplek in Vught was: “Het atrium, oh zo mooi! Ik was al meteen overwonnen. En iedereen was heel vriendelijk, ik voelde me heel welkom. Litouwen heeft een combinatie van Noorse cultuur en de erfenis van de Sovjettijd. Mensen zijn niet zo open, niet zo warm. Je moet iemand goed leren kennen voor je de warme kant van iemand ziet.”

Kruidnoten en frikadelbroodjes

Er volgde een uitgebreid traject: Konstantin verhuisde eind 2018 naar Nederland en leerde met andere expats Nederlands. Samen met een Griekse tandarts en een Litouwse kinderarts woonde hij in die periode bij een ‘pleeggezin’. Konstantin: “Twee hoogleraren, hun kinderen waren net uit huis en wij waren nu hun ‘kinderen’. De eerste week was het Engels, daarna alleen maar Nederlands: samen oefenen, de krant lezen.” En verder studeren, studeren, studeren. “Elke dag tot drie uur ’s nachts. In Litouwen trainde ik veel, ik deed aan hardlopen en alles was nu tot stilstand gekomen. Het was december, dus de tijd van kruidnoten… Daar was ik dol op: kruidnoten en frikadelbroodjes. Ik kwam in twee maanden vijftien kilo aan…”

Onverstaanbaar Brabants accent

Nadat Konstantin geslaagd was voor de taaltoets, kon hij in mei 2019 aan het werk bij NK: “Ik verstond zo ongeveer elk derde woord. Dus er zat altijd iemand bij in het begin. En dat Brabantse accent! Mensen praten snel en binnensmonds, dat is echt lastig! Ook nu, na twee en half jaar, vraag ik er nog wel eens iemand bij. Als mensen bijvoorbeeld onder invloed en geagiteerd zijn, kan ik ze moeilijk verstaan.”

De Nederlandse cultuur

De taal was een groot obstakel, maar de Nederlandse cultuur paste perfect bij Konstantin: “De hiërarchie is hier veel platter, ik kan gewoon zelf bestuurders of de geneesheer-directeur benaderen. In Litouwen kan dat echt niet, dat moet via, via, via. Als je dat niet doet, wordt dat als onbeleefd beschouwd en krijg je een notitie. Ook de manier waarop je aangesproken wordt, is heel fijn. In Litouwen worden fouten streng bestraft. Als je hier kritiek krijgt, is dat om er iets van te leren. Het is niet persoonlijk, ik voel me niet aangevallen. Daardoor ben je ook niet geneigd fouten te verstoppen. Ook de omgang met cliënten is anders. In Litouwen staan artsen en psychiaters boven de patiënt. Er is een houding van ‘ik weet wat goed voor jou is.’ Maar in Nederland zijn wij beiden mensen. Ik heb bepaalde kennis, dus ik kan adviseren. Dat is logisch: als ik een timmerman spreek over een klus, is hij de adviseur. Maar we blijven gelijk in het gesprek!”

Huisje, boompje, beestje

Konstantin en zijn vriendin zijn van plan hier voorgoed te blijven. “Het is echt huisje, boompje, beestje. Ons dochtertje is hier geboren, we hebben een huis gekocht en volgende zomer gaan we trouwen. We hebben zelfs onze hond uit Litouwen geïmporteerd! Wat ik mis van Litouwen zijn alleen mijn familie en vrienden. Ik wil hier ook graag nieuwe vrienden leren kennen. Misschien op de sportclub en ik ga ook weer hardlopen. De kruidnootkilo’s zijn er ook nog niet helemaal af…”

De laatste vraag: was Nederland wat Konstantin had verwacht? “Ja,” is het antwoord. “Alles wat ik had gedroomd, is uitgekomen. Maar de weg ernaartoe was soms heel moeilijk! De taal leren, mijn vriendin een half jaar bijna nooit zien, alles regelen. Maar toen was alles nieuw, nu niet meer. Ik was bijna meteen al verliefd op Nederland. Ik ontmoet alleen maar leuke, aardige, gezellige mensen. Ik ben echt heel blij dat ik niet naar de poolcirkel ben gegaan!”

Meer weten over werken als psychiater bij NK? We hebben vacatures! https://werkenbij.novadic-kentron.nl/vacatures/psychiatershoofdbehandelaren/