Nieuwe Kansen Jeugd levert grote bijdrage aan kennis over jeugd in onderzoek ‘Youth in Transition’

Nieuwe Kansen Jeugd heeft vanaf maart 2019 een aanzienlijke bijdrage geleverd aan het landelijke onderzoeksproject Youth in Transition. Deze studie onderzoekt het langetermijnbeloop van verslaving onder jongeren tussen de 16 en 22 jaar. 61 jongeren die bij Nieuwe Kansen Jeugd in behandeling zijn of waren, nemen deel aan het onderzoek.

Youth in Transition volgt gedurende een lange periode jongeren die zich aanmelden voor  behandeling bij een verslavingszorginstelling. De jongeren worden op drie momenten gezien: voor de behandeling, twee jaar na de start van de behandeling en vier jaar erna. Er wordt onderzocht welke kenmerken en eigenschappen van jongeren ‘voordelig’ en welke ‘nadelig’ zijn voor het verloop van de behandeling en van de verslaving. Op basis daarvan kan het beloop beter worden voorspeld. Ook wordt onderzocht welke soorten verslavingsbehandelingen bij welke deelgroepen jongeren resulteren in een gunstige langetermijnuitkomst.

Status van het onderzoek

Inmiddels hebben meer dan 420 jongeren hun eerste onderzoeksmeting gehad. Ruim 200 jongeren hebben hun behandeling afgerond. En bij ruim 150 jongeren heeft de meting na twee jaar al plaatsgevonden.

De resultaten van het onderzoek zullen een belangrijke bijdrage leveren aan het verbeteren van vroege herkenning van jongeren met een hoog risico op chronische verslavingsproblemen. Ook zullen de resultaten helpen bij het ontwikkelen van beter maatwerk in het behandelaanbod in de verslavingszorg (gepersonaliseerde zorg).

Meer weten over Youth in Transition?

Novadic-Kentron zal de resultaten van het onderzoek met aandacht blijven volgen en je hier regelmatig over informeren. Kijk voor meer informatie over dit onderzoek op www.youthintransition.nl.

Nieuwe delictanalyse binnen Forensische Zorg leidt tot betere samenwerking en uitwisseling van informatie

Stel: cliënt A pleegt een overval omdat hij geld nodig heeft om zijn verslaving te bekostigen en cliënt B gebruikt geweld in de kroeg omdat hij zich aangevallen voelt. Deze delicten en ook de motivatie erachter zijn totaal verschillend. Welke factoren en situaties precies leiden tot het delictgedrag onderzoeken we samen met de cliënt in een delictanalyse. Dat is op zich niet nieuw, maar de manier waarop we dat doen is dat wel.

De delictanalyse is vooral gericht op inzicht krijgen. Samen met de cliënt ga je – door gesprekken, maar ook door goed naar de informatie in het dossier en in het proces verbaal te kijken – beschrijven wat zich precies heeft voorgedaan en welke factoren daartoe hebben geleid. Hierbij worden de gedachten, gevoelens en het gedrag van de cliënt systematisch nagevraagd. Zaken zoals persoonlijkheid, psychiatrische stoornis, (het gebrek aan) vaardigheden en middelengebruik spelen daarbij een belangrijke rol. Daarnaast kan de situatie waarin de cliënt zich bevond, voor en tijdens het plegen van het delict, van invloed zijn geweest op het komen tot delictgedrag.

Standaardmodel delictanalyse

Forensische zorginstellingen voerden de delictanalyse tot voor kort ieder op hun eigen manier uit. Informatie was daardoor niet goed uitwisselbaar wanneer cliënten bijvoorbeeld naar een andere instelling gingen. Het programma Kwaliteit Forensische Zorg heeft een inventarisatie gedaan onder de instellingen en op basis daarvan een standaardmodel gemaakt voor de inzet en invulling van delictanalyse als methode binnen de forensische zorg.

We voeren deze nieuwe delictanalyse met alle cliënten van de Forensische Verslavingszorg bij NK uit. De uniforme delictanalyse helpt niet alleen bij een betere uitwisseling van informatie met andere instellingen, maar maakt ook de samenwerking binnen onze eigen organisatie makkelijker. Wanneer een cliënt bijvoorbeeld begonnen is met ambulante behandeling, maar later terugkomt voor een klinische opname, kunnen we intern gemakkelijk met elkaar overleggen en is de informatie goed overdraagbaar.

Meer weten?

Wil je meer weten over de delictanalyse? Neem dan contact op met Sabine Beersma via sabine.beersma@novadic-kentron.nl.

Lees hier meer over de Forensische Verslavingszorg bij NK.

Novadic-Kentron wederom gecertificeerd voor Trede 2 op de Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO)

Ook dit jaar hebben wij het certificaat behaald voor Trede 2 op de Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO) en daar zijn wij trots op! Doel van de PSO is om meer mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie op een duurzame en kwalitatief goede wijze aan werk te helpen. Uit de onafhankelijke toetsing door een certificerende instelling blijkt dat Novadic-Kentron op een kwalitatief goede wijze werkgelegenheid biedt aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Arbeidsmarktperspectief voor oud-cliënten

Het bieden van nieuwe kansen zit in het DNA van Novadic-Kentron. Wij staan voor een maatschappij waarin iedereen kan meedoen. Ook als je ooit met verslaving of andere problemen te maken hebt gehad, of daar nog steeds mee worstelt. Het bieden van arbeidsmarktperspectief aan onze cliënten sluit daar naadloos bij aan. We werken met een doorgroeimodel, waarbij (oud-)cliënten hun ervaringen inzetten om anderen te helpen bij hún herstel. We bieden werkervaringsplaatsen voor herstelmedewerkers, stages en opleidingen, en werkgelegenheid aan gediplomeerde ervaringsdeskundigen. Daarmee leveren we toonaangevende, herstelondersteunende zorg én tegelijkertijd een bovengemiddelde bijdrage op het gebied van sociaal ondernemen.

Samen groeien naar een inclusievere samenleving

Werken aan een inclusievere samenleving doen we niet alleen door in onze eigen organisatie werkplekken te faciliteren, maar ook door onze leveranciers en opdrachtnemers te stimuleren om sociaal te ondernemen.

Wij kiezen er bewust voor producten of diensten in te kopen bij sociale werkvoorzieningen en/of andere PSO-gecertificeerde organisaties. Zo wordt onze bedrijfskantine bijvoorbeeld gerund door Stichting Broodnodig, die mensen met een beperking en een grote afstand tot de arbeidsmarkt opleidt. En onze post besteden we uit aan depostBode, waar zo’n 90% van de werknemers een achterstand op de arbeidsmarkt heeft. Door meer organisaties socialer te laten ondernemen, groeien we samen naar een inclusievere samenleving.

Nieuwe Kansen zit bij Novadic-Kentron in het DNA

Onze hoogtepunten van 2021

We hadden allemaal gehoopt dit jaar van corona af te komen… In de zomer leek het er ook even op, maar inmiddels weten we dat we er nog wel even aan vast zullen zitten. Ondanks en soms misschien zelfs wel bespoedigd door alle maatregelen hebben we ook dit jaar een heleboel mooie initiatieven en projecten kunnen uitvoeren! Laten we dus met zijn allen vooral blijven kijken naar wat er wel goed ging en gaat, en deze mijlpalen met elkaar vieren.

Cliëntportaal zorgt voor meer grip op eigen zorgtraject

We hebben afgelopen jaar groe stappen gezet op het gebied van digitale zorg. Zo is ons cliëntportaal online gegaan! Vanaf afgelopen zomer hebben cliënten van Novadic-Kentron de mogelijkheid om via het digitale cliëntportaal altijd en overal hun eigen zorgdossier in te zien. In het cliëntportaal kan de cliënt alles terugvinden over zijn of haar behandeling bij Novadic-Kentron. Zo kan de cliënt hier bijvoorbeeld:

  • het behandelplan inzien;
  • vragenlijsten invullen;
  • correspondentie bekijken;
  • medicatiegegevens en -afspraken inzien;
  • persoonsgegevens aanpassen en inzien.

Het cliëntportaal is bereikbaar via de online behandelomgeving van Novadic-Kentron op het platform Minddistrict. Door cliënten inzicht in het zorgdossier te bieden op dezelfde plek waar ze ook aan gedragsverandering werken, geven we hen meer grip op hun eigen zorgtraject. Meer zelfregie biedt meer houvast en kan leiden tot een sneller en beter herstel.

Digitale intake mogelijk bij Novadic-Kentron

In de zomer van 2021 is onze ‘digitale intake’ live gegaan. Zo kunnen cliënten* voor het intakegesprek voortaan zelf vanuit hun eigen vertrouwde omgeving de intakevragenlijst invullen. Tijdens het intakegesprek, dat ook online kan plaatsvinden, neemt de behandelaar samen met de cliënt de antwoorden op de vragen door en vullen ze deze waar nodig aan. Op basis van deze informatie maakt de behandelaar een inschatting van de (ernst van de) verslaving en wordt een passend behandelplan opgesteld. De digitale intake biedt een aantal voordelen: de drempel om hulp te vragen wordt lager en een cliënt kan in de vertrouwde (thuis)omgeving aan de intake beginnen. De cliënt kan bovendien zelf bepalen waar en wanneer hij of zij de vragenlijst invult en kan dit in eigen tempo doen. Doordat de cliënt voorafgaand aan het gesprek de vragenlijst invult, is er tijdens de intake meer tijd om dieper op de antwoorden in te gaan.

*Voor cliënten van de Forensische verslavingszorg en voor jeugd tot en met 18 jaar geldt de digitale intake niet en blijft de huidige intakeprocedure van toepassing.

Lees hier meer over de digitale intake bij NK

Behandeling langdurige pijn en verslaving aan medicijnen en andere middelen

Bij NK kunnen mensen met langdurige pijnklachten en verslaving aan medicijnen – of andere middelen – een behandeling volgen om beter met de pijn te leren omgaan én tegelijk hun afhankelijkheid aan zware medicatie te doorbreken. In 2021 is deze unieke behandeling uitgebreid: mensen kunnen het programma nu volgen in de regio’s Tilburg, Den Bosch en Eindhoven. Ook wordt vanaf eind 2020 gewerkt met virtual reality als aanvulling op de groepssessies. Daarnaast zijn we in 2021 gestart met een speciaal voor dit programma gemaakt werkboek, waarin de kennis over verslaving én langdurige pijn is geïntegreerd tot een inzichtelijk en positief verhaal met daaraan gekoppelde opdrachten. En ten slotte zijn de voorbereidingen getroffen voor een nieuwe aanpak waarmee onze verslavingsconsulenten een aangepaste vorm van dit programma kunnen aanbieden in de huisartsenpraktijken waar ze werken. In 2022 gaan we dit aanbod breed uitzetten binnen Brabant.

Lees hier meer over de behandeling aanhoudende pijn en medicijnverslaving bij NK

Programma voor mensen met autisme en een verslaving

Novadic-Kentron heeft de afgelopen jaren een nieuw, specifiek programma ontwikkeld voor mensen met autisme en een verslaving. Novadic-Kentron loopt met deze aanpak voorop in Nederland. Tot voor kort viel deze doelgroep vaak tussen wal en schip. Mensen met autisme zijn extra kwetsbaar voor verslaving. Omdat ze zich voortdurend moeten aanpassen aan een maatschappij die niet op hen is ingericht, ervaren ze erg veel stress. Die proberen ze soms te dempen met alcohol, drugs of andere middelen. Binnen het nieuwe programma van NK wordt de expertise over autisme gecombineerd met kennis over effectieve behandeling van verslaving. Er wordt rekening gehouden met de beperkingen én de talenten van mensen met autisme. Bij het programma wordt gebruik gemaakt van het boek van NK-psychologen Marc Bosma en Johan van Zanten dat dit jaar is verschenen: ‘Grip: aan de slag met verslaving en stress bij autisme’. Afgelopen jaar zijn behandelaars van Novadic-Kentron in heel Noord-Brabant getraind, zodat het programma nu in heel de regio beschikbaar is. Ook is in december een goed bekeken webinar gegeven over het onderwerp, om meer aandacht te geven aan de onderbelichte combinatie autisme en verslaving. Bekijk hier het webinar terug.

Gedragsinterventies Verslavingsreclassering eerder ingezet

Onze reclasseringsmedewerkers kunnen de rechter adviseren om gedragsinterventies op te nemen in het vonnis. Als de rechter dit doet, is de cliënt verplicht om hieraan deel te nemen (justitiële interventie). Een justitiële interventie richt zich op het verbeteren van onder meer de kennis, vaardigheden en attitudes van de delinquent. Het doel van deze interventie? Beter functioneren in de maatschappij en het risico op recidive verkleinen. Denk bijvoorbeeld aan een leefstijltraining gericht op verslavingsgedrag of een training over alcohol en geweld. Vroeger gaven we deze interventies meestal ambulant. Maar nu bieden we de interventies al aan tijdens het verblijf in de forensische verslavingskliniek of de Penitentiaire Inrichting in Vught. Want hoe eerder mensen met hun herstel aan de slag gaan, hoe beter. Als iemand na de detox stabieler is en met therapie begint, wordt de gedragsinterventie ingepast in het behandelschema. Hierdoor kan de cliënt direct aan de slag met meerdere aspecten van de problemen. Nadat de cliënt ontslagen wordt uit de kliniek of PI, pakken we de interventies verder ambulant op.

Clean Connections maakt verslaving bespreekbaar

In 2021 ging de documentaire ‘Clean Connections’ in première. Dit is het eerste deel van het project “MIST”, dat we samen met kunstenaarscollectief Coup Cura zijn gestart. Door middel van spoken words, virtual reality, theaterworkshops, beeldende kunst en een documentaire trekken we samen Brabant in. Onze missie? Kwetsbaarheid bespreekbaar maken en stigma’s rond verslaving tegengaan. De documentaire ‘Clean Connections’ was de eerste productie van een drieluik waarin de komende twee jaar het thema verslaving breed onder de aandacht wordt gebracht. In de documentaire ontmoeten scholieren en studenten leeftijdgenoten die herstellend zijn van een verslaving. Door middel van kunst delen de jongeren hun kwetsbare momenten met elkaar. Op donderdag 8 juli ging de documentaire in première in Eindhoven. Mensen uit de kunst- en theaterwereld, de wetenschap, de verslavings- en jeugdzorg, het openbaar ministerie en het onderwijs kwamen hier samen. Allen aangetrokken door het onderwerp: het bestrijden van de hardnekkige stigma’s rondom verslaving. Inmiddels is de tweede fase van project MIST in volle gang. Hierbij wordt het thema door middel van workshops en virtual reality bij het bedrijfsleven onder de aandacht gebracht. Uiteindelijk dragen de resultaten van alle activiteiten bij aan de ontwikkeling van een theatervoorstelling waarmee we verslavingsproblemen bespreekbaar maken.

Proefschrift Harmen Beurmanjer biedt handvatten voor effectieve behandeling GHB-verslaving

In september is NK-onderzoeker Harmen Beurmanjer gepromoveerd op het onderzoek ‘When the party is over, addressing clinical challenges in patients with GHB use disorders’. Harmens proefschrift geeft diepgaand inzicht in het ontstaan van GHB-verslaving en biedt handvatten voor de aanpak ervan. Een van de meest opzienbarende inzichten uit dit onderzoek is de blijvend positieve houding die cliënten met GHB-verslaving hebben ten aanzien van de effecten van GHB, zélfs als de verslaving al zeer ernstig is en de problemen zeer groot. Deze positieve associaties zorgen – naast cognitieve problemen veroorzaakt door GHB, de hoge mate van angst die cliënten voelen en de ernstige onthoudingssymptomen – voor verschillende uitdagingen binnen de behandeling. Harmen bespreekt in zijn proefschrift twee mogelijke farmaceutische interventies die bij Novadic-Kentron zijn uitgevoerd en nader onderzocht. Daarnaast worden adviezen gegeven voor de invulling van de verdere behandeling. Met deze aanpak hoopt Beurmanjer dat behandelaars en cliënten meer handvatten hebben voor het effectief aanpakken van de GHB-verslaving.

Lees hier een interview met Harmen Beurmanjer waarin hij uitlegt hoe het kan dat je zo in de greep raakt van GHB dat zelfs in coma op de spoedeisende hulp belanden ‘routine’ wordt

Terugblik kwaliteit en onderzoek 2021

Als toonaangevend expert op het gebied van riskante leefstijl en verslaving heeft NK veel aandacht voor het ontwikkelen en vergroten van kennis en het verbeteren van de kwaliteit van onze zorg. We doen dat door opleidingen te organiseren en (toegepast) wetenschappelijk onderzoek uit te voeren binnen onze behandelafdelingen, vrijwel altijd in samenwerking met universiteiten. 

De wetenschappers van NK werkten in 2021 onder meer aan de volgende onderwerpen:

  • doorontwikkeling van onderzoek binnen NK;
  • NK gaat voor TopGGZ-keurmerk;
  • promotie Harmen Beurmanjer op stoornissen in het gebruik van GHB;
  • monitor e-Health module ‘Naast Jou’;
  • onderzoek ‘Youth in Transition’;
  • onderzoek ‘Grip op alcoholverslaving door breintraining’;
  • wetenschappelijke monitor ‘MOVE’ bij woonvoorzieningen NK;
  • onderzoek ‘Normalisering drugs’;
  • doorontwikkeling behandeling van verslaving en autisme;
  • onderzoek: aansluiting verslavingsbehandeling met herstelondersteunende leefomgeving. 

Doorontwikkeling van onderzoek binnen NK

 NK heeft het afgelopen jaar hard gewerkt om onderzoek nog beter te integreren in de behandelpraktijk. Dit is enerzijds gedaan door de onderzoekers anders te positioneren, maar ook door een onderzoekscoördinator aan te stellen en heldere onderzoeksprocedures te ontwikkelen. De integratie van onderzoekers binnen onze behandeleenheden maakt dat wetenschappelijke inzichten makkelijker te implementeren zijn in de praktijk, onderzoeksvragen beter opgepakt kunnen worden vanuit de praktijk, en wetenschappelijk onderzoek meer plaatsvindt binnen de missie en visie van de behandeleenheden. Hierbij werkt NK zoveel mogelijk vanuit het scientist-practitioner model: medewerkers worden actief gestimuleerd kritische vragen te stellen en op zoek te gaan naar antwoorden. Novadic-Kentron vindt het belangrijk dat zij niet alleen haar eigen zorg verbetert, maar ook een landelijke bijdrage levert aan de verdere professionalisering van de verslavingszorg. Daarom participeert NK in samenwerkingsverbanden met onder andere het Nijmegen Institute for Scientist-Practitioners in Addiction (NISPA-Radboud), Verslavingskunde Nederland (VKN), Expertisecentrum Forensische Psychiatrie (EFP) en Stichting Verslavingsreclassering GGZ (SVG) om wetenschappelijk onderzoek te bevorderen en samenwerking tussen de verschillende zorginstellingen te verstevigen.

Meer informatie: boukje.dijkstra@novadic-kentron.nl

NK gaat voor TOPGGz-keurmerk

Binnen NK heeft een werkgroep in 2021 verder gewerkt aan een erkenningstraject ‘Topklinische GGZ’. NK staat voor excellente en innovatieve zorg voor iedereen. Soms is de zorgvraag licht; in andere gevallen is er hoogspecialistische zorg nodig. Cliënten met een complexe detoxificatie van GHB of opioïden vragen bijvoorbeeld om een zeer specialistische aanpak die slechts op enkele plekken in Nederland aangeboden wordt. Met het TOPGGz-keurmerk kunnen wij laten zien dat patiënten/cliënten voor deze diagnostiek en behandeling bij NK terecht kunnen. Op deze klinische afdeling lopen verschillende innovatieve behandel- en onderzoekstrajecten:

  • Detoxificatie en behandeling van GHB (in combinatie met andere middelen).
    Meer informatie: harmen.beurmanjer@novadic-kentron.nl
  • Behandeling van cliënten met chronische pijn en een stoornis in het gebruik van opiaten. Het pijnprogramma is erop gericht om mensen die middelen of medicatie gebruiken vanwege pijnklachten te behandelen voor zowel de pijn als het middelengebruik.
    Meer informatie: katinka.damen@novadic-kentron.nl.
  • Training gericht op breintraining. Een interventie gericht op de vermindering van craving en voorkomen van terugval bij cliënten met een stoornis in het gebruik van een middel.
    Meer informatie: laura.de.fuentes@novadic-kentron.nl.

Promotie Harmen Beurmanjer op stoornissen in het gebruik van GHB

NK onderzoeker Harmen Beurmanjer promoveerde in 2021 bij de Radboud Universiteit Nijmegen op het proefschrift; ‘When the party is over, addressing clinical challengers in patients with GHB use disorders’. Het proefschrift had twee speerpunten:

  • het beter in kaart brengen van de populatie patiënten met een stoornis in het gebruik van GHB.
  • Het evalueren van de twee farmacologische behandelingen die momenteel beschikbaar zijn voor GHB.

Belangrijkste conclusies waren dat een stoornis in het gebruik van GHB een complex syndroom is, dat grotendeels voldoet aan algemene kenmerken van middelenstoornissen. Patiënten met een stoornis in het gebruik van GHB vertonen vaak ernstige stoornissen in middelengebruik, polydrugsgebruik, hoge angstniveaus, cognitieve problemen en problemen op vele levensgebieden, ondanks een relatief jonge leeftijd. De frequente aanwezigheid van angstgevoelens, cognitieve problemen en beperkt inzicht in ziekte kan mogelijk bijdragen aan de hoge mate van terugval binnen deze groep. Detoxificatie met farmaceutische GHB lijkt de veiligste methode die momenteel beschikbaar is om patiënten met een stoornis in het gebruik van GHB af te bouwen. Baclofen vereist verder onderzoek, maar lijkt een veelbelovend onderdeel van terugvalmanagement voor patiënten met een stoornis in het gebruik van GHB en verdiend verdere studie in de toekomst. Het complete proefschrift is te downloaden via:  https://www.publicatie-online.nl/publications/harmen-beurmanjer/

Meer informatie: harmen.beurmanjer@novadic-kentron.nl.

Monitor e-healthmodule ‘Naast Jou’

We weten dat een verslavingsprobleem veel invloed heeft op iemands leven, maar ook op het leven van mensen uit de omgeving. Novadic-Kentron vindt het belangrijk om aandacht te hebben voor deze naasten. De online module ‘Naast Jou’ kan anoniem worden gevolgd door een ouder, partner, kind 18+, familielid of vriend(in) van iemand met middelenmisbruik die woonachtig is in Noord-Brabant. Deelname is kosteloos. De module wordt begeleid door vier verslavingsconsulenten van afdeling Advies en Informatie en acht preventiemedewerkers van Novadic-Kentron. Elk thema in het programma bevat oefeningen die worden ingestuurd en daarna voorzien van persoonlijke feedback. De module is ondergebracht in een apart portaal binnen de e-healthomgeving van Novadic-Kentron, afgesloten van het digitale reguliere behandelaanbod van Novadic-Kentron. In een wetenschappelijke monitor wordt gekeken of deze nieuwe aanpak het beoogde effect heeft en hoe het met de deelnemers gaat tijdens en na de interventie. De monitor is gestart in 2020 en liep door in 2021. Van de 88 naasten die met de module zijn gestart, hebben 65 naasten meegedaan aan deze wetenschappelijke monitor. Meer informatie: cor.verbrugge@novadic-kentron.nl.

Onderzoek ‘Youth in transition’

Nieuwe Kansen Jeugd heeft vanaf maart 2019 een aanzienlijke bijdrage geleverd aan het belangrijke landelijke cohort onderzoeksproject ‘Youth in Transition’, dat zich richt op het langetermijnbeloop van verslaving bij jongeren tussen 16 en 22 jaar. De jongeren worden op drie momenten gezien: voorafgaand aan de behandeling en na twee en vier jaar na de start van de behandeling. Er is  gekeken naar het verloop van de verslaving, maar ook naar de aanwezigheid van andere psychische stoornissen en het sociaal-maatschappelijke functioneren van de jongeren. Daarbij wordt onderzocht welke kenmerken van de jongeren samenhangen met een gunstig of juist ongunstig verloop. Inmiddels hebben meer dan 420 jongeren hun eerste onderzoekmeting gehad! Daarvan hebben ruim 200 jongeren hun behandeling inmiddels afgerond. Ook hebben ruim 150 jongeren hun tweede afspraak bij het YIT-onderzoek al gehad. NK Jeugd heeft bijgedragen met deelname van 61 jonge cliënten in het onderzoek, die dus vier jaar gevolgd worden. ‘Youth in transition’ is een breed opgezet en zorgvuldig uitgevoerd onderzoek en levert een schat aan informatie op over het beloop en de kritische factoren die een rol spelen bij ontwikkeling van verslaving bij adolescenten. De totale looptijd van het onderzoek is zes en half jaar. We blijven u op de hoogte houden. Meer informatie: laura.de.fuentes@novadic-kentron.nl.

Onderzoek ‘Grip op alcoholverslaving door breintraining’

Novadic-Kentron heeft in 2021 samen met drie andere verslavingszorginstellingen in Nederland een wetenschappelijk onderzoek ontwikkeld waarin onderzoek wordt gedaan naar de effecten van de ‘Approach Bias Modification’ tijdens een klinische opname voor alcoholverslaving. Uit eerdere onderzoeken in het buitenland komt naar voren dat met deze behandeling de neiging om automatisch op alcoholprikkels te reageren wordt verminderd. Meerdere onderzoeken laten zien dat deelnemers aan deze training na een jaar 10% minder terugvallen in gebruik van alcohol. Dit onderzoek loopt voor het eerst in Nederland. Het doel van de training is om te leren alcoholprikkels te negeren waardoor men meer controle krijgt over het alcoholgebruik en de zucht naar alcohol vermindert. Dit verkleint de kans op terugval in alcoholgebruik. Het onderzoek zal grotendeels in 2022 uitgevoerd gaan worden in drie verslavingszorginstellingen. Meer informatie: laura.de.fuentes@novadic-kentron.nl.

Wetenschappelijke monitor ‘MOVE’ bij woonvoorzieningen NK

In Brabant beheert Novadic-Kentron drie woonvoorzieningen (hostels) voor dak- en thuisloze chronische verslaafden met psychiatrische problematiek: in Den Bosch, Eindhoven en Bergen-op-Zoom. Op de locatie Den Bosch is een pilot uitgevoerd met een nieuw programma voor deelnemers om ontwikkelbehoeften te stimuleren, eigen regie te versterken en sociale inclusie te bevorderen. Deze pilot werd met positieve resultaten afgesloten. Vervolgens is in 2021 een onderzoeksvoorstel uitgewerkt en goedgekeurd voor het systematisch langdurig monitoren van deelnemers aan het programma, waaronder het in kaart brengen van zelfredzaamheid, zelfeffectiviteit, tevredenheid van leven, middelengebruik en sociale (des)integratie bij de deelnemers van het programma. Meer informatie: cor.verbrugge@novadic-kentron.nl.

Onderzoek ‘Normalisering drugs’ 

Novadic-Kentron is mede-initiatiefnemer van een groot opgezet monitorproject waarin 38  gemeenten van politieregio Oost-Brabant, de GGD Hart voor Brabant, en de GGD Brabant-Zuidoost samen iets willen doen aan de normverschuiving onder adolescenten met betrekking tot het gebruik van drugs. Dit wordt uitgevoerd in een regionaal project dat eind 2020 van start is gegaan. Het project richt zich op communicatie met betrekking tot normstelling (drugsgebruik is niet normaal) op basis van een effectieve bovenregionale aanpak. Onderdeel van het project is ook de ontwikkeling en uitvoering van een periodieke drugsmonitor (https://www.trippenofskippen.nl/), waarin het drugsgebruik, determinanten van drugsgebruik en de normalisering van drugsgebruik onder jongvolwassenen in Oost-Brabant in kaart worden gebracht. Meer informatie: danielle.ketelaars@novadic-kentron.nl.  en boukje.dijkstra@novadic-kentron.nl.

Doorontwikkeling behandeling van verslaving en autisme

Mensen met autisme kunnen kwetsbaarder zijn voor het ontwikkelen van een verslaving. Leven met autisme, en je voortdurend moeten aanpassen, levert veel stress op. Om die stress minder te voelen, gaan mensen met autisme soms alcohol of drugs gebruiken. Ook lijkt het alsof ze zich dan beter kunnen redden in sociale situaties. Bij NK hebben we een speciale behandeling door hulpverleners die deskundig zijn op het gebied van verslaving én autisme. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het boek “Grip: aan de slag met verslaving en stress bij autisme” van NK-psychologen Marc Bosma en Johan van Zanten, dat in 2021 is uitgebracht door uitgeverij Hogrefe. Het boek biedt inzicht en handvatten aan mensen die autisme hebben die hun stress en gebruik willen aanpakken, maar ook aan hulpverleners en mensen in hun omgeving die hen hierbij willen ondersteunen. Tijdens de implementatie binnen NK vindt ook, met ondersteuning van Laura de Fuentes, verkennend onderzoek plaats, waarover in 2022 zal worden gepubliceerd. Meer informatie over het nieuwe aanbod: marc.bosma@novadic-kentron.nl en johan.van.zanten@novadic-kentron.nl. Meer informatie over het onderzoek: sharon.walhout@novadic-kentron.nl.

Onderzoek: aansluiting verslavingsbehandeling met herstelondersteunende leefomgeving

Maatschappelijk en persoonlijk herstel na een verslaving vraagt vaak meer en duurt langer voor cliënten en naasten dan enkel een verslavingsbehandeling. Doorlopende ondersteuning tijdens en na een behandeling is nog onvoldoende georganiseerd rondom het langer durende herstelproces van de cliënten en hun naasten. De samenhang en continuïteit van zorg vanuit verslavingsklinieken, ambulante zorgtrajecten en ondersteuning in de wijk kunnen beter op elkaar worden afgestemd. Novadic-Kentron heeft in 2021 samen met IVO (Instituut Verslaving Onderzoek) subsidie gekregen van de overheid om samen met cliënten, drie verslavingszorginstellingen en partners uit het sociaal domein, een onderzoek te starten naar de bestaande zorgpraktijken in drie regio’s in Nederland (’s-Hertogenbosch, Nijmegen, Amsterdam). Het project start op 1 januari 2022 en duurt twee jaar. Meer informatie: cor.verbrugge@novadic-kentron.nl.

Cijfers 2021

In dit artikel vind je de belangrijkste cijfers van 2021: cijfers over de totale instroom van cliënten en specifiek over jongeren. Je vindt er informatie over het aandeel klinische behandeling, verschillende leeftijdscategorieën en primaire problematiek. Verder biedt het artikel een terugkoppeling over de Cliënttevredenheid in 2021. En ten slotte staan in dit artikel cijfers over ons personeelsbestand in 2021.

Alle cliënten

In 2021 waren 7.719 cliënten in behandeling, versus 7.649 in 2020. Van hen zijn 1.083 cliënten klinisch opgenomen. Dit zijn alle opnames, ook andere financieringsstromen dan DBC en DBBC, maar exclusief woonvoorzieningen (hostels).

Primaire problematiek Aantal
Alcohol 2.495
Opwekkende middelen (cocaïne, amfetamine) 1.189
Opiaten 863
Cannabis 931
GHB 152
Gokken 193
Medicijnen (o.a. benzodiazepines) 278
Internet (gamen, chatten, erotiek) 52
Ketamine 75
Xtc 5
Overig1 66
Onbekend2 1.420

1 Bijvoorbeeld: lachgas, nicotine, hallucinogenen
2 Bijvoorbeeld omdat cliënten zich nog in de intake/diagnostiekfase bevinden, omdat ze alleen nog urinecontroles krijgen of omdat het cliënten zijn van de dag- en nachtopvang, een woonvoorziening of cliënten die behandeling krijgen via huisartsenpraktijken (onderaannemerschap)

Geslacht Aantal
man 5.723
vrouw 1.992
onbekend 4

 

Leeftijd Aantal
< 18 92
18-23 734
24-50 4.794
50+ 2.099

 Jeugd en jongeren (12-24 jaar)

In 2021 zijn in totaal 826 jongeren behandeld (van wie 134 klinisch), versus 800 in 2020.

Primaire problematiek Aantal
Cannabis 296
Opwekkende middelen (cocaïne, amfetamine) 116
Alcohol 67
Gamen 25
Gokken 36
GHB 10
Xtc 5
Opiaten 8
Overig 93
Onbekend 170

 

Leeftijd aantal
13 2
14 12
15 13
16 20
17 45
18 85
19 96
20 120
21 138
22 158
23 137

 

Geslacht Aantal
Man 619
Vrouw 206
Onbekend 1

 Cliënttevredenheid 

  N Gem
Totaal NK (gemeten met CQI) 267 8,4
Zorgverzekeringswet: SGGZ en BGGZ 225 8,4
Gemeentelijk domein: Jeugd en MHU 41 8,0
Forensisch 25 8,5

Cliënttevredenheid bij behandeling wordt gemeten met de CQI-GGZ-VZ-AMB: een online vragenlijst met dertien vragen die aan het einde van de behandeling anoniem wordt ingevuld door de cliënt. N is het aantal respondenten, Gem is de gemiddelde totaalscore op cliënttevredenheid (van 0 tot 10). De Specialistische GGZ en de Basis GGZ zijn binnen NK ondergebracht binnen hetzelfde team.

Naast behandeling biedt NK ook ambulante Wmo-begeleiding (zorg vergoed door de gemeente in het kader van de Wmo) en begeleiding bij wonen in hostels. Ook op deze locaties nemen we een tevredenheidsmeting af. De vragen zijn gebaseerd op de CQ-index. In het gemeentelijk domein werken we veel samen met ketenpartners en hebben we een grote groep opdrachtgevers (alle gemeenten van Brabant). Ook hen vragen we een tevredenheidsmeting in te vullen om onze dienstverlening te blijven verbeteren.

  N Gem
Wmo begeleiding 69 8,7
Woonvoorzieningen 37 7,3
Opdrachtgevers 12 7,0
Ketenpartners 110 7,6

Conclusies

  • Cliënten die ambulant bij NK zijn behandeld en de CQI-vragenlijst hebben ingevuld, zijn erg tevreden over de behandeling die zij bij NK hebben gehad (8,4 gemiddeld).
  • Vooral op het gebied van Bejegening (serieus nemen en begrijpelijk uitleggen) scoort NK hoog (gemiddeld 4,8 op een schaal van 1 tot 5).
  • De totale cliënttevredenheid is in 2021 gelijk gebleven ten opzichte van 2020. De Forensische behandeling is zelfs beter beoordeeld dan vorig jaar: een stijging van een 8,3 naar een 8,5. Het gelijk blijven van de cliënttevredenheid in zo’n roerig jaar is een resultaat om trots op te zijn. Toch zijn er altijd nog kansen voor verbetering. NK streeft er voor komend jaar naar om de respons te laten stijgen, dus dat meer cliënten de vragenlijst invullen. Hierdoor kunnen we een nog beter beeld krijgen van wat de cliënten vinden van onze zorg.
  • Cliënten ambulante begeleiding Wmo zijn vooral tevreden over serieus nemen (bijna 90% geeft aan ‘altijd’ en 10% ‘meestal’). Bijna 80% van de cliënten zou ons aanbevelen bij iemand met vergelijkbare problemen.
  • Van cliënten in de hostels geeft 60% aan dat zij de locatie als (zeer) prettig ervaren en 70% vind dat de locatie (altijd of meestal) goed wordt schoongehouden. 75% van de cliënten ervaren dat zij (altijd of meestal) gemakkelijk contact krijgen met de begeleiders. 85% ervaart de woonvoorziening (altijd of meestal) veilig
  • Onze opdrachtgevers zijn met name tevreden over onze declaraties en onze contactpersoon. Het resultaat dat onze opdrachtgevers zien is gemiddeld een 3,89 (op schaal van 1-5).
  • Ketenpartners geven hoge waardering voor de deskundigheid van onze medewerkers
  • > 60% van de respondenten geeft een 5 (op schaal van 1-5) op de samenwerking met onze medewerkers.
  • De laagste score van onze ketenpartners gaat naar het resultaat dat NK behaalde. Slechts een ruime 30% van de respondenten geeft een 5 (op schaal van 1-5) Gemiddelde komt uit op 4,04. Het resultaat van onze inzet is soms lastig te duiden. Hier blijven we aan werken met de effectmetingen binnen het gemeentelijk domein.
  • Dit jaar geven 71 respondenten (> 60%) ons een 8 of hoger, deze reacties komen uit alle gemeenten en uit allerlei organisaties. Hoewel we altijd streven naar verbetering, zijn we blij met deze mooie scores.

Aantal medewerkers

Aantal fte per 1 januari 2021: 729
Aantal medewerkers per 1 januari 2021: 851

Aantal fte per 31 december 2021: 779
Aantal medewerkers per 31 december 2021: 914