Ambulant jeugdbehandelaar Amanda: “Het is fijn als je hulp krijgt waarbij je echt gezien en gehoord wordt”

Als je als jongere in behandeling komt bij Nieuwe Kansen Jeugd, de jongerenafdeling van Novadic-Kentron, is dat behoorlijk spannend. Toegeven dat je het in je eentje niet redt, de stap durven zetten om hulp te vragen: dit kan een behoorlijke drempel zijn. Dan helpt het om te weten hoe die hulp eruit ziet, en wie jou gaat ondersteunen bij jouw herstel. Amanda Huijbers werkt als ambulant behandelaar bij Nieuwe Kansen Jeugd met jongeren tussen de 12 en 24 jaar. Zij vertelt wat dit werk voor haar – en voor haar jonge cliënten – betekent.

Amanda: “Jongeren die bij Nieuwe Kansen Jeugd in behandeling komen, hebben al een tijdje te maken met alcohol- of drugsgebruik, gokken of gamen. Dit heeft vaak geleid tot problemen op school of werk, ruzie met ouders, enzovoorts. Daar heeft dan al lange tijd de focus op gelegen. Maar deze jongeren hebben natuurlijk ook een toekomst, al is die op dat moment soms onduidelijk. Voor deze jongeren loopt hun ‘pad’ anders dan verwacht of gehoopt. Dan is het fijn als je hulp krijgt waarbij je echt gezien en gehoord wordt. Ik ondersteun de jongeren in de zoektocht naar hun eigen ‘pad’ naar de toekomst.”

“Jongeren zijn zoveel meer dan alleen hun verslaving”

“Samen gaan we op zoek naar een passende en gezonde leefstijl. Waarbij het niet alleen maar gaat over wat je niet kan, maar vooral juist over wat je wél kan. We kijken naar wat bij jou past, wat je doelen zijn en waar je talenten en krachten liggen. Want wat vaak vergeten wordt, is dat jongeren met verslavingsproblemen zoveel meer zijn dan alleen hun verslaving en zoveel mooie, soms verborgen talenten hebben! Het geeft mij dan ook veel voldoening om een tijdje op het ‘pad’ van een jongere mee te mogen wandelen. En samen te bekijken waar de jongere heen wil, en hoe ik hem of haar kan helpen dat te bereiken. Het maken van verbinding en met een nieuwsgierige en open blik betrokken zijn, zijn daarbij belangrijke kernwaarden voor mij.”

“Het werkt verbindend om samen op te trekken”

Amanda Huijben, ambulant behandelaar bij Nieuwe Kansen Jeugd

Amanda Huijbers is ambulant behandelaar bij Nieuwe Kansen Jeugd

“Naast ambulant behandelaar ben ik vanuit Nieuwe Kansen Jeugd twee dagen per week gedetacheerd bij het Jeugd FACT-team van GGZ Oost Brabant in Oss. Het FACT-team is er voor jongeren die heel complexe problemen hebben op heel veel verschillende gebieden. FACT is een heel team van hulpverleners die dan samen, ieder vanuit zijn of haar eigen expertise, samenwerken om die jongeren te helpen. Het is dus heel dynamisch werk. Deze jongeren hebben naast verslavingsproblemen ook psychische problemen. Het is dus ontzettend waardevol om een brug te kunnen slaan tussen Novadic-Kentron en de GGZ. Het werkt verbindend om samen op te trekken en de verantwoordelijkheid te delen. Niet op elkaar afschuiven, maar juist de samenwerking opzoeken en kijken hoe we samen de jongere het beste kunnen helpen! Dat komt de kwaliteit van zorg alleen maar ten goede en dat merken de jongeren ook.”

Nieuwsgierig geworden of wil je meer weten? Neem dan gerust contact op met Amanda via amanda.huijbers@novadic-kentron.nl.

* De jongere op de foto is geen cliënt van NK. 

Wat gebruikt de jeugd van tegenwoordig?

Die jeugd van tegenwoordig! Als je de media moet geloven, zijn het allemaal blowende, rokende, slikkende en zuipende jongens en meisjes die hun toekomst te grabbel gooien omdat ze alleen maar willen feesten. En dat lijkt alleen maar erger te worden! Maar wil je weten hoe het echt zit? Hoeveel procent van de jongeren drinkt en gebruikt nu eigenlijk echt? En wat gebruiken ze dan? Wanneer moet je je zorgen gaan maken? Na het lezen van dit artikel ken je de ‘ins and outs’ van vijf populaire middelen onder de jeugd! En… weet je ook wat het meest gevaarlijk is!

Een kort overzicht (tekst gaat verder onder de afbeelding):

Alcohol

Van de scholieren tussen 12 en 16 drinkt (gelukkig) minder dan 10% wekelijks. Dit is zeker niet meer dan vroeger, sterker nog: sinds 1999 is het drinken van alcohol door scholieren sterk afgenomen. Vanaf 2015 is het cijfer min of meer stabiel. Bij oudere jongeren (studenten) liggen de cijfers zoals verwacht veel hoger. Uit onderzoek onder mbo- en hbo-studenten blijkt dat ongeveer 70% drinkt, en tijdens het uitgaan vaak grote hoeveelheden. Dit zal bij wo-studenten naar verwachting niet anders zijn.

Alcohol is een giftige stof die slecht is voor de hersenen, en dus zeker ook voor hersenen die nog in de groei zijn. Daarnaast vergroot alcohol de kans op risicovol gedrag én lopen jongeren de kans door bingedrinken een alcoholintoxicatie (comazuipen) op te lopen. Reden genoeg dus om het alcoholgebruik bij jongeren nog verder terug te dringen. Maar het is wel belangrijk te benadrukken dat 70% weliswaar een flinke meerderheid is, maar dat niet drinken dus geen uitzondering is. Overigens ook niet bij volwassenen: één op de vijf Nederlanders drinkt niet.

Cannabis

Cannabis heeft een vrij onschuldig imago, ook omdat heel lang werd gedacht dat het niet lichamelijk verslavend is. Maar cannabis is binnen NK wel het middel waar onze jonge cliënten de meeste problemen mee hebben. Bijna 40% van de jongeren tot 24 jaar die in 2020 bij NK in behandeling waren, had als primair probleem verslaving aan cannabis. (Naast mogelijk problemen met andere middelen.) Onder scholieren tussen de 12 en 16 jaar is het gebruik sinds 1999 gedaald (vanaf 2015 ongeveer gelijk). Ongeveer 5% heeft in de afgelopen maand cannabis gebruikt. Van de oudere jongeren ligt dat percentage voor de 18- en 19-jarigen op bijna 12% en voor de groep 20-24 jaar op meer dan 14%.

Cannabis is schadelijk voor het opgroeiende brein en verergert psychische stoornissen. Maar daarnaast kan cannabis jongeren ook erg passief maken, wat grote gevolgen kan hebben voor prestaties op school. Jongeren die veel blowen, nemen bovendien minder initiatief en zijn minder volhardend in het bereiken van hun doelen. Daardoor lopen jongeren die blowen het risico minder ver te komen in het leven.

Lachgas

Veel in het nieuws momenteel: lachgas. Binnen NK en breder binnen de hele verslavingszorg zijn geen exacte gegevens bekend over aantallen cliënten die behandeld worden voor verslaving aan lachgas: dit middel valt nog vaak onder de categorie ‘Overig’. Maar onze afdeling Preventie is wél heel alert op lachgas. Terwijl onder scholieren het gebruik van alcohol en drugs sinds begin deze eeuw is afgenomen, neemt lachgasgebruik toe: van 7,9% (ooit gebruikt) in 2015 tot 9,9% in 2019. Gebruik afgelopen maand ligt bij scholieren nog laag: 2,5%. Studenten gebruiken veel vaker lachgas: in 2019 had 30% ooit lachgas gebruikt en ruim 8% de afgelopen maand, vergeleken met 19,8% ooit en 5,2% afgelopen maand in 2015.

Lachgas veroorzaakt zuurstoftekort in de hersenen, wat kan leiden tot flauwvallen en zelfs hartfalen. Langdurig gebruik kan leiden tot tekort aan vitamine B12, dat bloedarmoede en ernstige neurologische stoornissen kan veroorzaken. Jongeren komen bovendien nogal eens met de auto bij elkaar op parkeerplaatsen om lachgas te gebruiken en zijn daarna nog onder invloed als ze wegrijden. Dit heeft geresulteerd in een sterke toename van incidenten in het verkeer (zoals ongevallen en gevaarlijk rijgedrag), van 61 in 2016 tot 960 in de eerste helft van 2019!

Xtc

Xtc staat bekend als dé partydrug. Het aandeel xtc in de hulpvragen binnen de verslavingszorg is klein. Onder scholieren is het gebruik laag: 1,7% gebruikte het ooit, 0,8% de laatste maand. Na jaren van daling, neemt het gebruik onder scholieren wel weer toe. Ook onder jongvolwassenen neemt het gebruik toe en xtc is na cannabis de meest gebruikte drug: van de jongeren tussen de 20 en 24 had 22% ooit xtc gebruikt (meting 2019).

Het is nog niet duidelijk wat gevolgen van xtc-gebruik op lange termijn zijn, maar xtc-gebruik geeft wel een groot risico op acute problemen (intoxicatie, met symptomen als hartritmestoornissen en een te hoge lichaamstemperatuur). Meestal hangt de oorzaak samen met gevoeligheid voor de werkzame stof MDMA of met te hoog gedoseerde pillen (te veel MDMA). Daarnaast komt het in uitzonderlijke gevallen voor dat gezondheidsverstoringen veroorzaakt worden door vervuilde pillen. Ook in 2019 waren de meeste drugsgerelateerde zorgcontacten op EHBO-posten het gevolg van xtc-gebruik. Xtc wordt bovendien in verband gebracht met visuele waarnemingsstoornissen, zoals zwevende vormpjes of spikkeltjes in het blikveld, die lang aanhouden. Toch willen we ook hier benadrukken dat xtc-gebruik niet vanzelfsprekend is, ook niet op grootschalige (dance) party’s, festivals en clubs. Zelfs in die ‘ideale’ omstandigheden gebruikt 44% minimaal een keer per jaar xtc; dat is veel, maar als je het omdraait, gebruikt ruim de helft dus niet.

Gamen

Gamen is niet echt een genotmiddel, maar is zo immens populair onder jongeren – en voor ouders vaak een bron van zorg – dat we het zeker in dit overzicht wilden meenemen. Bijna alle kinderen gamen wel eens, bij slechts 4% is dit problematisch: dit zijn voor het overgrote deel jongens. Veel gamen op zich hoeft geen probleem te zijn. 36% van de gamers is te beschrijven als fanatiek hobbygamer: zij gamen gemiddeld 14 uur per week. Ze zijn echter lichamelijk en psychisch net zo gezond als niet-gamers, en ze roken, blowen en drinken minder vaak. Ouders vergeten vaak dat ze zelf misschien wel minstens net zo vaak achter een scherm zitten: hun smartphone of de televisie. Als jongeren naast het gamen ook nog andere hobby’s hebben, genoeg bewegen, aandacht hebben voor school, vrienden en hun gezin, is er voor ouders weinig reden om zich zorgen te maken.

Voor jongeren met bijkomende problemen zoals autisme of eenzaamheid, kan gamen een vlucht zijn. Dit is niet per se slecht: gamen kan hen helpen om zich staande te houden en kan zelfs bijdragen aan sociaal contact, leren samenwerken, enzovoorts. Maar het is wel belangrijk er met de jongere over te praten.

Conclusie: waarin schuilt het meeste gevaar?

Dus: welk middel is dan het meest gevaarlijk voor jongeren? Ons antwoord: die vraag is eigenlijk verkeerd… Want dat ligt aan een heleboel factoren, zoals omstandigheden en individuele gevoeligheid. Sterker nog: het rangschikken van drugs in lijstjes is op zich al risicovol, want het kan de indruk wekken dat middelen lager op de lijst ongevaarlijk zijn. Bij middelengebruik is het vooral belangrijk om te kijken naar de balans. Experimenteren met je identiteit, wat je leuk vindt en niet, wie je vrienden zijn, hoe je je kleedt: het hoort er allemaal bij als je opgroeit. En middelengebruik kan daar een deel van zijn. Meestal leidt dat niet tot grote problemen. Als het gebruik het leven van de jongere niet overheerst en de jongere ook aandacht heeft voor school, vrienden, hobby’s, enzovoorts, dan is er meestal niet zoveel aan de hand.

Maar dit wil niet zeggen dat drinken of gebruiken ‘normaal’ is. Die boodschap steeds maar bevestigen, is misschien wel het allergevaarlijkst. Dit kan namelijk juist de drempel verlagen om te drinken of te gebruiken! Het is dus vooral belangrijk om tegenwicht te bieden aan de schijnbare vanzelfsprekendheid van alcohol en drugs: er zijn miljoenen jonge en volwassen Nederlanders die niet drinken of gebruiken!

Maak je je zorgen of wil je persoonlijk advies?

Neem dan contact op met onze afdeling Advies en Informatie op 073-689 90 90!

Bronnen

De cijfers in deze artikelen zijn afkomstig uit de volgende bronnen (allemaal afkomstig van het Trimbos-instituut):

Cijfers middelengebruik onder scholieren
Nationale Drugs Monitor 2020
Cijfers drugs
Infographic middelengebruik onder scholieren
Cijfers over gamen

* De jongere op de foto is geen cliënt van NK. 

Samenwerking Preventie en Nieuwe Kansen Jeugd zorgt voor snellere hulp bij jongeren in de problemen

Wist je dat de behandelaars van Nieuwe Kansen Jeugd zeer intensief samenwerken met de preventiewerkers van Novadic-Kentron? Zo komen jongeren met problematisch gebruik eerder in beeld, kunnen we erger voorkomen en kunnen we jongeren die worstelen met een verslaving goed helpen. Door problematisch gebruik vroeg aan te pakken, wordt de kans op een succesvolle behandeling namelijk vele malen groter. Bovendien beperkt of voorkomt een vroege aanpak schade voor de jongere, de naasten én de maatschappij.

Hoe loopt zoiets in de praktijk? Een voorbeeld uit een eerder artikel uit onze nieuwsbrief:

“Een van onze preventiewerkers vindt Bjorn bij een groepje gasten in het park, waar ze lachgas gebruiken. Na een paar pogingen raakt de preventiewerker in gesprek met Bjorn. De preventiewerker praat op een hele fijne manier met Bjorn, zonder oordelen of verwijten. Na een aantal gesprekken gaat Bjorn ermee akkoord in behandeling te gaan. Na een detox en een kort verblijf in de kliniek, krijgt Bjorn een ambulante behandeling. Ook voeren we meerdere gesprekken met de ouders: systeemtherapie. Bjorn pakt zijn school weer op en gaat thuis wonen.” Lees het hele verhaal hier!

De preventiewerker en de behandelaar gaan samen in gesprek met de jongere. De behandelaar geeft daarna een advies voor een passende en effectieve behandeling. Dat kan door middel van ambulante, poliklinische of waar nodig klinische zorg. Tijdens de aanmeld- en intakeprocedure onderhouden de behandelaar, de preventiewerker en de jongere contact met elkaar totdat de jongere in behandeling is bij Nieuwe Kansen Jeugd. Deze laagdrempelige manier van werken blijkt goed aan te sluiten op de wensen en behoeften van de jongere en zorgt voor kortere lijntjes tussen hulpverleners.

* De jongeren op de foto zijn geen cliënten van NK. 

Sociotherapeut Emily werkt in de kliniek van Nieuwe Kansen Jeugd: “We zoeken samen naar een nieuwe en gezonde leefstijl die meer beloningen oplevert dan het middelengebruik”

De meeste jongeren (zo’n 85%) die we bij Nieuwe Kansen Jeugd begeleiden, krijgen hulp vanuit huis. Soms lukt het echter niet om thuis aan het herstel te werken of het gebruik van alcohol, drugs of gamen aan te pakken. Dan kan iemand worden opgenomen in onze kliniek. Hoe ziet zo’n opname er uit? Welke behandeling en begeleiding krijgen jongeren hier? We spreken met Emily Monteagudo, sociotherapeut in het 24-uursteam van Nieuwe Kansen Jeugd.

Emily Monteagudo, sociotherapeut bij Nieuwe Kansen Jeugd

Emily Monteagudo, sociotherapeut bij Nieuwe Kansen Jeugd

Emily: “Een cliënt in de jeugdkliniek begint altijd met een (korte) detox. Dit duurt vaak zo’n één tot drie weken, afhankelijk van de ontwenningsklachten en de middelen die iemand gebruikt. Daarna starten we met de behandeling. Bij Nieuwe Kansen Jeugd behandelen we volgens de CRA-methode (Community Reinforcement Approach). Hierin staat belonen van stappen in de goede richting centraal. We zoeken samen naar een nieuwe en gezonde leefstijl die meer beloningen oplevert dan het middelengebruik. Denk bijvoorbeeld aan het oppakken van een oude of nieuwe hobby. We kijken daarbij goed naar iemands kwaliteiten en hoe we hier het meeste uit kunnen halen. Een praktische en cliëntgerichte aanpak dus!”

Unieke verslavingsbehandeling

Nieuwe Kansen Jeugd heeft daarnaast een eigen module geschreven voor de verslavingsbehandeling. Emily: “Hierin leren we de jongeren hoe verslaving en zucht werken en pakken we hardnekkige patronen aan. We kijken samen met de jongere naar de triggers van het gebruik, brengen de risicosituaties voor terugval in kaart en leren hen hoe ze deze risico’s zo klein mogelijk kunnen houden.”

Fases en vrijheden

Hoe verder cliënten zijn in hun herstelproces, hoe meer vrijheid en verantwoordelijkheid zij krijgen. Emily: “We denken hierin mee met de jongeren en veren mee zolang dit helpend is in hun behandeling en herstel. Cliënten gaan ook op verlof. We zien dit als een oefenmoment waarin zij het geleerde kunnen toepassen in hun eigen leefomgeving.”

Meer weten?

Meer informatie of advies nodig? Mail naar hulp@novadic-kentron.nl of bel 073-689 90 90.

* De jongere op de foto is geen cliënt van NK. 

Judith is verpleegkundige bij de dagbehandeling van Nieuwe Kansen Jeugd: “Het is zo mooi om te zien wanneer jongeren weer grip op het leven ervaren”

Voor jongeren die meer nodig hebben dan één of enkele gesprekken per week, maar voor wie een klinische opname te intensief is, biedt Nieuwe Kansen Jeugd in Vught dagbehandeling aan. Dit is een intensieve ambulante behandeling. Jongeren komen dan een of meer dagdelen naar NK om individuele en/of groepstherapieën te volgen. Verpleegkundige Judith Janssen verzorgt de dagbehandeling in Vught en is dol op haar werk: “Mijn werk is mijn passie. Ik geniet ervan als ik écht contact kan maken met cliënten zodat ze met je willen samenwerken aan hun herstel. Ik wil hen laten ervaren dat ze het echt voor zichzelf doen. Het is zo mooi om te zien wanneer de jongeren weer grip op het leven ervaren en je het zelfvertrouwen ziet groeien. Dat geeft me steeds een enorme drive door te gaan!”

LET OP

Dit aanbod is niet meer beschikbaar.

“De jongeren die wij begeleiden hebben vaak niet alleen problemen met middelen. Ze hebben ook psychische problemen en problemen met bijvoorbeeld hun opleiding of werk, met familie of met justitie. Bij de dagbehandeling stellen we samen met de cliënt doelen op en gaat de cliënt aan de slag met wat voor hem of haar belangrijk is. Cliënten volgen verschillende therapieën, gericht op verslaving maar ook op onderliggende psychische klachten. Ook hebben we aandacht voor dingen waar iemand in het dagelijks leven tegenaan loopt. Denk aan het bespreken van de dagelijkse planning en het voor- en nabespreken van risicosituaties. Afhankelijk van de hulpvraag wordt bepaald hoe vaak en hoe lang iemand komt. Om de behandeling zo goed mogelijk neer te zetten, betrekken we alle betrokken partijen en belangrijke naasten van de cliënt.”

Dagbehandeling als nazorg

Dagbehandeling kan ook worden ingezet als nazorg na een opname in de jeugdkliniek. De jongeren krijgen dan naast hun werk of opleiding nog wat extra ondersteuning, om terugval te voorkomen en stabiliteit te bereiken.

Meer weten?

Wil je meer weten over intensieve ambulante dagbehandeling? Neem gerust contact op met Judith via judith.janssen@novadic-kentron.nl of met onze collega’s van Advies & Informatie op hulp@novadic-kentron.nl of 073-689 90 90.

* De jongere op de foto is geen cliënt van NK. 

PITD: “Jongeren ervaren dat wij echt iets voor hen willen én kunnen betekenen”

Erbij horen, plezier hebben, dingen uitproberen: voor de meeste jongeren belangrijke doelen in het leven. Experimenteren met drank en drugs kan daar deel van uitmaken, en gamen of actief zijn op social media is voor nog veel meer jongeren onmisbaar. Meestal heeft dat weinig negatieve gevolgen. Maar als de balans zoek is, of als jongeren hiermee negatieve emoties vermijden of verdoven, kan dit tot problemen leiden. Dan is het belangrijk dat die jongeren snel hulp krijgen. Dat kan met PITD. 

Dennis van Dun, PITD-medewerker bij de gemeente Meijerijstad

Dennis van Dun, PITD-medewerker

PITD staat voor Project Individuele Trajectbegeleiding Drugsgebruikers. Een hele mond vol, maar kortgezegd richten we ons met dit project op jongeren tussen de 12 en 25 jaar die door drugsgebruik of overmatig beeldschermgebruik in de problemen (dreigen te) komen.

Dennis van Dun, PITD-medewerker bij de gemeente Meierijstad: “De preventiewerkers of jeugdhulpverleners in een gemeente proberen jongeren met problematisch drugsgebruik of overmatig beeldschermgebruik zo snel mogelijk in beeld te krijgen en met hen in gesprek te gaan. Want hoe sneller dat gebeurt, hoe groter de kans dat we ernstige problemen kunnen voorkomen of deze succesvol kunnen behandelen. Als we contact gelegd hebben, proberen wij de jongeren te motiveren om hulp te accepteren. Én kunnen wij ook direct die hulp bieden. Alle PITD-medewerkers zijn namelijk als ambulant behandelaar verbonden aan Nieuwe Kansen Jeugd. Op het moment dat wij jongeren toeleiden naar zorg, vervullen we zelf de rol van verantwoordelijk behandelaar. Ze zien dus vanaf het begin steeds hetzelfde gezicht. Zo wordt de drempel om hulp te zoeken veel lager.”

Werken vanuit vertrouwen

Dennis: “Het mooiste aan het werk vind ik dat we veel tijd en ruimte krijgen om de jongeren te motiveren. Dit hebben we ook nodig, aangezien jongeren lang niet altijd staan te springen om met hulpverleners te praten. We proberen heel laagdrempelig contact te maken op een tijdstip en locatie waar de jongeren zich veilig voelen. Zo ervaren ze dat wij als hulpverleners echt iets voor hen willen én kunnen betekenen. Ze leren ons vertrouwen en vanuit die basis gaan we aan het werk om de jongeren te helpen met hun problemen.”

Problemen onder de radar

Ketenpartners vinden het vaak lastig om met onderwerpen als drugsgebruik of overmatig beeldschermgebruik om te gaan. Dennis: “Toen ik in Meierijstad begon als PITD-medewerker, vertelde een professional uit een andere organisatie me dat ze eigenlijk nooit jongeren tegenkwam met problematisch drugs- of beeldschermgebruik. Inmiddels heb ik met vrijwel alle medewerkers van deze organisatie aan casussen samengewerkt. De problemen zijn er dus wel degelijk. Maar zo lang je die niet bespreekbaar maakt, blijft er veel onder de radar en worden ze alleen maar groter.”

Verslaving op de kaart

“Ik vind het fijn dat ik als PITD-medewerker in de gemeente Meierijstad het onderwerp verslaving op de kaart kan zetten. Zo hoop ik iets te kunnen betekenen voor de jongeren die met verslaving worstelen, maar de stap naar hulpverlening nog niet kunnen of willen zetten. Geen enkele jongere zou in zijn eentje met problemen moeten blijven worstelen.”

Meer weten?

PITD wordt door Nieuwe Kansen Jeugd inmiddels in meerdere Brabantse gemeentes succesvol ingezet: in Geertruidenberg, Oss en Meierijstad. Wil je meer weten over PITD? Neem dan contact op met de afdeling Advies en Informatie, 073-690 90 90.

* De jongere op de foto is geen cliënt van NK.