Klinisch psycholoog/psychiater in de verslavingszorg: “Als je interesse hebt in de héle mens, dan zit je hier goed”

Als klinisch psycholoog of psychiater werken in de verslavingszorg‚Ķ het ligt niet meteen voor de hand. Onbekend maakt onbemind? Misschien, maar er is meer aan de hand: er leven nog altijd vooroordelen over het werken met verslaafden. Die zouden ongemotiveerd zijn, en hen helpen is “dweilen met de kraan open”. Onze collega‚’s Wolf en Kim ontkrachten niet alleen deze vooroordelen, maar zetten er zelfs voordelen tegenover: werken in de verslavingszorg is enorm veelzijdig, zowel inhoudelijk als wat betreft het takenpakket.

Wat doe jij bij Novadic-Kentron?

John Wolf, psychiater: “Ik werk sinds februari bij Novadic-Kentron als psychiater en hoofdbehandelaar, en werk vooral met cliënten die een dubbele diagnose hebben, dus een verslaving in combinatie met psychiatrische problemen. Als psychiater is het mijn taak om na te gaan hoe die problemen samenhangen. Als iemand een verslaving heeft in combinatie met andere psychiatrische aandoeningen, zoals een psychose of een ernstige depressie, wat is dan oorzaak en wat gevolg? Hoe beïnvloeden die problemen elkaar? De juiste aanpak kan het risico op terugval fors verkleinen. Daarnaast heb ik als hoofdbehandelaar ook management- en beleidstaken.”

Kim Beekman, klinisch psycholoog: “Ik werk hier sinds oktober vorig jaar. Ik wilde graag verbreden. Ik hoor van collega‚’s buiten Novadic-Kentron dat ze soms een eenzijdig pakket hebben, bijvoorbeeld alleen maar stemmingsproblemen. Hier is mijn werkpakket zeer breed: niet alleen werk ik met cliënten met een grote variatie aan complexe problemen, maar daarnaast heb ik ook veel overkoepelende taken: aansturen van het team, zicht houden op cliëntentrajecten, management en beleidstaken.”

Wat vind je van de vooroordelen over werken met verslaafden?

Wolf: “Ja, die vooroordelen ken ik wel. Alle verslaafden zijn crimineel, onbetrouwbaar, ongemotiveerd of niet te behandelen. Dat is natuurlijk onzin. Wel moet je weten: terugval hoort erbij. Je moet tegen die cyclus kunnen: terugval wil niet zeggen dat je uiteindelijk minder resultaat bereikt. De motivatie kan, bij de cliënten die ik zie, wisselend zijn. Soms komen cliënten hier aanvankelijk alleen omdat hun vrouw – of huisarts, of baas – dat wil. Maar voor een psychiater is dat juist een interessante uitdaging. Hoe zorg je ervoor dat ze zelf het voordeel van herstel gaan zien?”

Kim: “Ik merk dat de cliënten die ik zie vaak niet zozeer ongemotiveerd zijn, maar dat ze de vaardigheden niet hebben om de behandeling goed aan te pakken. Bijvoorbeeld een cliënt van wie de ouders tijdens zijn jeugd volledig afwezig waren. Nu wordt hij geconfronteerd met ziekte en verlies. Hij heeft nooit geleerd hoe je met dat soort problemen om moet gaan. Dus zijn enige ‘oplossing‚’ is: gebruiken. Zo iemand moet je handvatten bieden om met problemen om te leren gaan. Heel concreet en stapsgewijs.”

Wat maakt jou als behandelaar trots?

Wolf: “Het is erg bevredigend als je mensen die helemaal aan de grond zitten, toch met kleine stapjes vooruit ziet gaan. Mensen die echt heel ziek zijn toch beter zien worden, dat geeft een kick.”

Kim: “Bij elke cliënt moet je kijken naar wat voor hem of haar werkt. Dat is een puzzel. Als je dan merkt dat een behandeling werkt, bijvoorbeeld EMDR of schematherapie, dan is dat geweldig.”

Waarom zou je als hoofdbehandelaar bij Novadic-Kentron willen werken?

Wolf: “Ten eerste omdat het zo veelzijdig is. De problemen van je cliënten zijn veelzijdig, maar het hele takenpakket ook. Novadic-Kentron doet veel aan innovatie en vernieuwing, daar word je als hoofdbehandelaar veel bij betrokken. Maar vooral omdat je hier bezig bent met de hele mens. Je bent niet alleen bezig met de verslaving, maar ook met psychisch welzijn, lichamelijke gezondheid, problemen met wonen, werken, enzovoorts. Samen met je team pak je al die problemen op. En samen met je ketenpartners: gemeentes, ggz, politie, jeugdzorg, enzovoorts. Je hebt elkaar nodig! Je moet wel sterk in je schoenen staan, want terugval hoort erbij. Maar als je interesse hebt in de hele mens, dan zit je hier goed!”

Kim: “Bij Novadic-Kentron is elke cliënt anders, dat maakt het werk heel boeiend, maar je hebt ook daarnaast veel mogelijkheden. Als hoofdbehandelaar word je betrokken bij beleid en management, en je kunt vaak ook nog onderzoek doen. Je krijgt veel vrijheid om dingen op te pakken die je leuk vindt, vrijheid om je verder te ontwikkelen. Je zit hier niet in een keurslijf.”

Novadic-Kentron is nog op zoek naar klinisch psychologen en psychiaters die als hoofdbehandelaars bij ons willen werken! Kijk op acceptatie.novadic-kentron.nl/vacatures!

Korte berichten: Natural High, convenant acute hulp en samenwerking SJS Midden-Brabant

Natural High: muziek als alternatief voor drugs

Ze debuteerden voor publiek bij de theateravond Who Cares van Novadic-Kentron en op 5 oktober openden ze het landelijke Voor-de-jeugd-festival in de Westergasfabriek in Amsterdam: de huisband van onze jeugdkliniek Kentra24. De band is ontstaan bij de opening van de jeugdkliniek van Kentra24. Rik de Gier (stagiair muziektherapie) nam het initiatief voor de band en sinds een jaar is muziektherapeute Diewertje de Niet de vaste begeleider.

Diewertje: “Inmiddels heet de band Natural High: muziek als middel om te breken met gebruik. De band past daarmee volledig binnen de visie van Kentra24. We werken vanuit de ACRA-visie voortdurend met positieve bekrachtigers en het belonen van goede alternatieven. Muziek is voor onze cliënten een positieve uitlaatklep en een veilig alternatief voor alcohol of drugs.”

Muziek maken en deel uitmaken van een band is niet alleen leuk, maar heeft ook therapeutische waarde. Cliënten werken, wanneer ze spelen in een band, ook aan zichzelf. Diewertje: “Ze leren communiceren, samenwerken, ruimte innemen, et cetera. Daarbij verleggen onze jongeren hun grenzen door zichzelf te leren presenteren. Dat is ook goed voor hun zelfvertrouwen.”

Natural High heeft een wisselende bezetting, omdat alleen cliënten in behandeling deel uitmaken van de band. Daarbij maakt het niet uit of ze een muzikaal verleden hebben. De band repeteert anderhalf uur per week. “De animo is groot,” zegt Diewertje, “op dit moment oefenen we zelfs in twee groepen.”

Het eerstvolgende optreden van Natural High vindt plaats tijdens de kerstmarkt van Kentra24, op 18 december in Sint-Oedenrode. Iedereen is welkom om de band aan het werk te zien. En uiteraard is Natural High ook te boeken! Je kunt daarvoor contact opnemen met Diewertje de Niet, telefoon 0413-48 58 66 of via mail aan diewertje.de.niet@novadic-kentron.nl.

Convenant acute hulp West-Brabant

Onlangs heeft Novadic-Kentron met de politie, GGZ-instellingen en de ambulancediensten afspraken gemaakt over acute hulp voor mensen met psychische en/of verslavingsproblemen in West-Brabant en Zeeland. Deze afspraken werden formeel bevestigd met het ondertekenen van een regionaal convenant (met een looptijd van drie jaar), op 1 oktober in Etten-Leur. Namens onze organisatie ondertekende Hilde Gersjes, regiomanager West- en Midden-Brabant, het convenant.

Hilde: “Het doel is om steeds beter met elkaar samen te werken in die situaties waarin wij met de GGZ en de hulpdiensten ingeschakeld worden om acuut hulp te verlenen aan iemand met psychische problemen en/of een verslaving.” De partijen erkennen met het convenant dat zij een gedeelde verantwoordelijkheid hebben als personen in het publieke domein overtredingen begaan, overlast of gevaar veroorzaken en dringend hulp nodig hebben. Hilde: “Met dit convenant is voor alle betrokken partijen duidelijk wat hun taak is en wat we van elkaar kunnen verwachten.”

Op termijn moet de samenwerking leiden tot een eenduidige werkwijze en bindende afspraken over onder andere bereikbaarheid, insluiting, vervoer, vermissingen en informatie-uitwisseling.

SJS Midden-Brabant bijgepraat over middelengebruik

In Midden-Brabant is een netwerk van Samenwerkende Jeugd Specialisten (SJS) opgezet. Dit netwerk vloeit voort uit de transitie in de jeugdzorg, waarbij de gemeenten verantwoordelijk zijn geworden voor de jeugdzorg. Bundeling van krachten en delen van kennis en ervaring zijn van groot belang om jeugdigen met problemen passende zorg te blijven bieden. Daarbij is het uitgangspunt de eigen kracht van het gezin en het netwerk maximaal te benutten.

Jongeren in de jeugdzorg blowen, drinken en roken aanzienlijk meer dan leeftijdgenoten. De SJS-instellingen hebben behoefte aan handvatten en beleid om gezamenlijk problemen door middelengebruik te voorkomen of aan te pakken. Daarom is uit de verschillende SJS-domeinen (LVB, GGZ, Jeugdhulp en verslavingszorg) de werkgroep Integrale aanpak middelenproblematiek opgericht. Doel is om tot een kwalitatieve verbetering en integrale aanpak te komen van de behandeling van jongeren die (soft)drugs gebruiken (mogelijk in combinatie met andere problematiek). Deze werkgroep bestaat uit Kompaan en De Bocht, GGz Breburg, Idris, Prisma, Buro Maks en Novadic-Kentron.

Charlotte van Dam (senior preventiewerker) is samen met Irene Dijkstra (hoofd Kentra24) kartrekker van deze werkgroep. Charlotte: “Wij zien het, als de Brabantse specialist in verslavingszorg, als onze taak om collega-instellingen te informeren en te adviseren. Bundeling van expertise, scholing van medewerkers en een eenduidig, overkoepelend en uitvoerbaar beleid is hierbij essentieel. We hebben hiervoor onder andere een praktische handleiding voor instellingen geschreven. Op dit moment toetsen we de aanpak bij een aantal ervaringsdeskundigen: jongeren uit de jeugdzorg die ook middelen gebruikten. Er wordt immers vaak vanuit een professionele invalshoek naar middelengebruik gekeken, maar voor ons is ook van belang wat jongeren zelf ervaren.”

Als gamen geen spelletje meer is

Gameverslaving vormt een snel groeiend probleem in ons land. In 2009 waren er in Nederland nog maar 69 geregistreerde hulpvragers met een (dreigende) gameverslaving, in 2014 was dit aantal gestegen naar 544! 96% van hen zijn jongens of mannen; de gemiddelde leeftijd is 20 jaar. Het aantal jongeren dat gameverslaafd is, is echter veel hoger dan het aantal dat hulp zoekt: uit onderzoek van het IVO blijkt dat zo‚’n 12.000 jongeren tussen de 13 en 16 jaar gameverslaafd zijn. Veel ouders worstelen met de vraag hoe zij kunnen voorkomen dat het gamen van hun kind uit de hand loopt. Zij kunnen terecht bij de Gamen Infolijn en op de website van het Trimbos-instituut voor informatie en een persoonlijk advies. Ook Novadic-Kentron behandelt gameverslaafden, vooral in de jeugdkliniek van Kentra24 in Sint-Oedenrode. Daarbij wordt een speciaal gameprotocol toegepast. Gameverslaafde Dyllan (20) en zijn hulpverlener Anouk Bergmans vertellen hoe gamen uit de hand kan lopen en hoe de behandeling in zijn werk gaat.

Dyllan ziet er goed verzorgd en gekleed uit en is welbespraakt. Er is niets waardoor een buitenstaander de indruk krijgt dat Dyllan verslaafd is. Toch heeft Dyllan serieuze problemen gekregen door het gamen. Dyllan: “Gamen is bij mij begonnen als een onschuldig tijdverdrijf, een spelletje. Ik was er al veel mee bezig, maar vooral om een betere speler te worden. Ik zocht bijvoorbeeld informatie op internet of YouTube over gamen. Maar dat veranderde al snel. Ik merkte dat ik er emoties en onrust mee kon onderdrukken. Op een gegeven moment speelde ik wel 10 tot 15 uur per dag.”

‚’s Nachts gamen

Het was onvermijdelijk dat Dyllan door zijn gamegedrag in de problemen kwam. Aan slapen kwam hij nauwelijks nog toe, school en zijn bijbaantje kwamen onder druk te staan en hij verwaarloosde al zijn sociale contacten. Dyllans ouders kregen in de gaten dat het met hun zoon de verkeerde kant op ging. Er werden afspraken gemaakt over het gebruik van zijn computer. Dyllan: “Maar die kon ik makkelijk omzeilen. Uiteindelijk konden mijn ouders mijn computer toch niet afpakken, want die had ik ook nodig voor school. Ik begon stiekem te gamen, vooral ‚’s nachts. Ik had ook steeds vaker ruzie met mijn ouders.”

Rugklachten

Langzaam maar zeker groeide ook bij Dyllan het besef dat het gamen een obsessie was geworden. Hij was snel moe en kreeg zelfs rugklachten. En het ging niet goed op school, iets wat hij altijd belangrijk had gevonden. Dyllan: “Op een gegeven moment dacht ik ‘nu is het genoeg‚’. Toen ben ik in overleg met mijn ouders hulp gaan zoeken en ben ik bij Kentra24 terecht gekomen.”

Zelfcontrole

Drie maanden is Dyllan nu in behandeling. Dyllan is gestart met dagbehandeling, waarbij hij tweeënhalve dag per week naar de kliniek kwam, maar wel thuis sliep. Anouk Bergmans van Kentra24 is zijn behandelaar. Anoek: “We werken met het gameprotocol en behandelen Dyllan, net als andere cliënten, vanuit de ACRA-methode. Ik voer individuele motiverende gesprekken met hem, leer hem zelfcontroletechnieken en we gaan samen op zoek naar alternatieven voor het gamen. Maar we werken ook in groepen met andere cliënten, dan volgt Dyllan bijvoorbeeld sociale vaardigheidstraining en cognitieve gedragstherapie”.

“Ik hield mezelf voor de gek”

Anouk zag Dyllan een keer per week, en op momenten dat het wat minder ging twee keer. Na verloop van tijd leek het beter te gaan. Anoek: “Dyllan leek meer inzicht te hebben in risicosituaties en hij ging aan de slag met onderliggende problematiek. Maar dagbehandeling vraagt wel veel eigen kracht en zelfstandigheid van onze cliënten”. Dyllan besefte, door de gesprekken met hem en zijn ouders, dat het minder goed met hem ging dan hij deed voorkomen: “Ik hield mezelf voor de gek. Ik zat uren achter mijn computer, maar praatte mezelf aan dat het wel meeviel en dat ik goed bezig was. Dit gaf me een goed gevoel over mezelf, maar zo goed ging het nog helemaal niet.”

Dyllan werd alsnog opgenomen: “Ik moest even helemaal weg uit de thuissituatie om patronen te doorbreken, mijn dag- en nachtritme stabiel te krijgen en te leren om mijn emoties te uiten zonder die te onderdrukken met gamen. Ik mag de komende tijd maximaal een uur per dag mijn elektronica gebruiken. Het was lastig voor me om mijn spullen in te leveren, maar ik weet dat het uiteindelijk het beste is.” Naarmate de behandeling vordert, zal Dyllan toewerken naar meer zelfstandigheid op dit gebied, tot hij zelf uiteindelijk weer volledig controle heeft over zijn eigen gedrag.

Van onmacht naar vertrouwen

Belangrijk is dat de ouders van Dyllan betrokken zijn bij zijn behandeling. Anoek: “Wij reiken hen handvatten aan en praten met hen over hoe zij het beste met het gamen van Dyllan om kunnen gaan. Als je kind zo veel gamet, zitten ouders meestal erg op controle en ontstaat er al snel strijd. Vaak uit onmacht. Ze willen helpen, maar dat lukt op die manier niet. Bespreekbaar maken en houden, afspraken maken en vertrouwen geven is het advies!”

Meer weten of hulp nodig?

Lees hier meer over gamen of neem contact met ons op!

Gamen Infolijn

Ga naar www.gameninfo.nl/publiek of bel 0900-1995

Korte berichten: acuut zorgteam, app, celebrate safe, ontwikkeling zorgstandaarden

Acuut Zorgteam Novadic-Kentron van start

In de vorige e-mailnieuwsbrief besteedden we aandacht aan de toename van het aantal cliënten die met spoed hulp nodig hebben. In antwoord op deze ontwikkeling is Novadic-Kentron gestart met het Acuut Zorgteam. In dit team zijn verschillende disciplines bij elkaar gebracht: verslavingsartsen, hoofdbehandelaars en sociaal-psychiatrisch verpleegkundigen. Cliënten die met spoed zorg van Novadic-Kentron nodig hebben, kunnen door dit team meteen in behandeling worden genomen. Ook kan via dit team een ambulante detox worden opgestart, in plaats van detox in een kliniek. Het Acuut Zorgteam van Novadic-Kentron werkt nauw samen met GGZ-instellingen, maatschappelijk werk, politie, huisartsen, ziekenhuis en jeugdzorg.

App Alcohol in de Hand voor iedereen beschikbaar

Sinds deze zomer is de app ‘Alcohol in de Hand‚’ beschikbaar voor alle mensen met alcoholproblemen. Voorheen werd de app alleen ingezet in combinatie met hulpverlening van Novadic-Kentron en andere verslavingszorginstellingen. De app helpt 24 uur per dag bij het minderen of stoppen met drinken. Alcohol in de Hand laat gebruikers actief oefenen met het overwinnen van momenten van trek. Ook leren zij terugval te voorkomen en schade na een eventuele terugval te beperken. Via een wizard vult de gebruiker persoonlijke doelen en redenen in om te willen stoppen met drinken, en zelfgekozen controlemaatregelen (bijvoorbeeld favoriete muziek). Op belangrijke momenten poppen die gegevens weer op. Daarnaast bevat de app weetjes over het proces van ontgiften, over de lichamelijke winst na het stoppen met drinken of de gevolgen van agressie. De overwonnen momenten van trek en het geldbedrag dat inmiddels bespaard is, staan standaard op het dashboard. Wanneer het nodig is, is een noodplan beschikbaar waarbij contactpersonen kunnen worden gebeld of, in het ergste geval, de 24-uurs telefonische hulpdienst. De app is te downloaden op iedere iPhone en Android-smartphone.

Download hier de iPhoneversie
Download hier de Androidversie

Novadic-Kentron partner van Celebrate Safe

Sinds 2014 is Novadic-Kentron partner van de campagne Celebrate Safe, die door het ministerie van VWS met subsidie wordt ondersteund. Celebrate Safe is ontwikkeld om het bewustzijn op het gebied van gezond en veilig feesten onder uitgaanders te bevorderen. Met Celebrate Safe maken organisatoren van evenementen en uitgaansgelegenheden duidelijk dat ze begaan zijn met het welzijn van hun bezoekers. Bezoekers worden daarbij ook op hun eigen verantwoordelijkheid gewezen. Organisatoren en uitgaansgelegenheden verspreiden duidelijke voorlichtingsboodschappen én zorgen voor aanwezigheid van laagdrempelige professionele hulpverlening.

Celebrate Safe verstrekt informatie en tips rondom veilig feesten en uitgaan op tien thema‚’s, waaronder de risico‚’s van alcohol- en drugsgebruik, (on)veilige sex en gehoorbeschadiging. Novadic-Kentron deelt daarbij met de partners de expertise op het gebied van alcohol en drugs, maakt Celebrate Safe bekend binnen het eigen netwerk en onze Unity-peers bemensen de Celebrate Safe-stands op festivals. Op dit moment doen onder andere Awakenings, Decibel, Lowlands, Mysteryland en North Sea Jazz mee met Celebrate Safe. Een compleet overzicht van de partners en meer informatie is te vinden op de website www.celebratesafe.nl.

Cliëntenraad Novadic-Kentron werkt mee aan ontwikkeling zorgstandaarden

Eind vorig jaar bracht Zorginstituut Nederland, in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, het rapport ‘Verslavingszorg in beeld‚’ uit, met daarin de stand van zaken van de verslavingszorg. Het rapport was overwegend positief over de (reguliere) verslavingszorg, maar had wel onder meer als aanbeveling om de huidige richtlijnen uit te breiden en daarbij de principes van herstelondersteunende zorg* te verbinden met verslavingszorg. Het ontwikkelen van deze zorgstandaarden, bijvoorbeeld de zorgstandaard Alcohol, is een veelomvattende klus: alle aspecten van alcoholverslaving en -behandeling moeten hierin worden opgenomen, van preventie tot en met nazorg. Om ervoor te zorgen dat in alle discussies het cliëntenperspectief centraal staat, geven ook de Cliëntenraden (verenigd in Het Zwarte Gat) hun bijdrage. Jo Swinkels vertegenwoordigt daarbij de Cliëntenraad van Novadic-Kentron. Jo: “Het opstellen van de zorgstandaarden, volgens een voorgeschreven procedure, is een zeer complex geheel. De zorgstandaard alcohol is nu al tachtig pagina‚’s lang, en hij is nog lang niet af. Het mag duidelijk zijn dat dit voor cliënten, en ook voor de meeste behandelaars, nu niet direct werkbare documenten zijn. Een voorwaarde is dan ook om van de zorgstandaard een cliëntenversie te maken. Onze cliënten moeten tenslotte ook kunnen vaststellen of hun zorg aan de nieuwste standaarden voldoet!” Naar verwachting zijn de zorgstandaarden zomer/najaar 2016 klaar.

* Herstelondersteunende zorg wil zeggen dat de cliënt zelf de regie heeft over zijn/haar herstel. De cliënt bepaalt zelf wat hij/zij wil bereiken op verschillende gebieden (wonen, werken, relaties, hobby‚’s, enzovoorts). De hulpverleners ondersteunen bij het bereiken van die doelen. De inzet van ervaringskennis speelt hierbij een grote rol, als derde kennisbron naast wetenschappelijke en professionele kennis, en als brug tussen hulpverlener en cliënt.

Foto: Mees van den Ekart

MHU Tilburg: succesvol project verhuisd naar Jan Wierhof

Eind juni werd aan de Jan Wierhof in Tilburg de nieuwe Medische Heroïne Unit in gebruik genomen. Voorheen was deze gevestigd in de wijk Zorgvlied, en aan de verhuizing ging veel (politieke) discussie in gemeente en buurt vooraf. Enkele maanden na de opening waren wij dan ook erg benieuwd hoe de MHU inmiddels functioneert op de nieuwe plek.

Medicinale heroïne

Binnen de MHU wordt op medische basis aan maximaal twintig chronische heroïneverslaafden dagelijks medicinale heroïne verstrekt. Op dit moment doen twintig cliënten mee aan het programma (onder wie vijftien mannen). De jongste deelnemer is 28 jaar, de oudste 64. Zij komen dagelijks op vaste tijdstippen naar de MHU om ter plekke onder toezicht de medicinale heroïne te gebruiken. Twee van hen injecteren de drug, de rest rookt (“chineest”). Daarnaast komen twee keer per week zo‚’n vijftien economisch actieve cliënten een onderhoudsdosis methadon ophalen. Voor al deze cliënten gelden strikte afspraken en huisregels.

“Het begon in het weekend‚Ķ”

Een van de cliënten is Rob, 46 jaar en geboren en getogen in het Westen van Brabant. Het verhaal van Rob is klassiek: begonnen met blowen, daarna xtc, speed en cocaïne en zo‚’n 25 jaar geleden ook heroïne. En dat bleek, zoals bij zovelen, niet in de hand te houden. Rob: “Het begon alleen in het weekend, maar al vrij snel werd ik ziek als ik niet gebruikte. In het begin wil je niet toegeven dat je verslaafd raakt, maar voor ik het wist, gebruikte ik dagelijks.” Rob woonde bij zijn moeder en dealde om in zijn eigen gebruik te voorzien. Hij kwam nauwelijks met de politie in aanraking. Het lukte hem niet, ondanks zes opnames in een verslavingskliniek, om van de drugs af te komen. En het ging helemaal mis toen hij vier jaar geleden dakloos raakte.

“Dit programma betekent alles voor mij”

Rob meldde zich tien jaar geleden al aan voor de medische heroïnebehandeling in Breda. Daar is echter nooit een MHU gekomen. Uiteindelijk kwam hij twee jaar geleden bij de MHU in Tilburg terecht. Hij moest daarvoor wel in Tilburg ingeschreven staan, dus Rob verhuisde naar een flat van een begeleid wonenproject van Traverse. Op mijn vraag wat de MHU Rob gebracht heeft, antwoordt hij: “Alles. Ik heb mijn leven weer op de rit. Ik gebruik sinds 1 januari 2014 geen andere drugs meer; ik drink alleen bier, dat kan ik niet laten. Ik heb al veertien maanden een relatie met mijn vriendin, met wie ik leuke dingen doe zoals fietsen door de bossen of leuke activiteiten in de buurt bezoeken. Je kunt bij mij in de flat van de vloer eten. Ik sta op het punt zonder begeleiding te gaan wonen. Ik heb dan alleen nog schuldsanering.” Rob verwacht niet dat hij ooit helemaal loskomt van de heroïne.

“Ik wil de boel niet verzieken”

Rob snapt niets van de bezwaren van de buurt. Hij zegt dat hij en zijn medecliënten al in Zorgvlied hebben bewezen dat ze geen overlast bezorgen. Rob: “Er gelden hier strakke regels. Zo mogen we niet rond blijven hangen en mogen we niet met gemotoriseerd vervoer komen.“ Rob snapt dat die regels nodig zijn en zegt dat hij en zijn medecliënten zich er strikt aan houden: “Ik wil de boel niet verzieken, niet voor mezelf en niet voor de groep. Daarvoor is dit project te belangrijk.”

Afspraken bij klachten

Wat Rob aangeeft, wordt bevestigd door medewerkers van de MHU en collega‚’s van GGz Breburg. Er is tot nu toe geen sprake van overlast van enig formaat en er is slechts een enkele melding geweest. Johan Manders, vanuit GGz Breburg verantwoordelijk voor de locatie Jan Wierhof: “Ik beheer alle klachten die binnenkomen via meldingenjanwierhof@ggzbreburg.nl. Sinds de komst van de MHU is er één klacht geweest die verband hield met de voorziening. Er zaten twee cliënten op een bankje tegenover de voorziening. Die klacht is meteen opgepakt door de mensen van de MHU, die de betrokken cliënten aangesproken hebben. En dat is ook precies volgens de in het beheeroverleg gemaakte afspraken: klachten rond de MHU die op ons e-mailadres binnenkomen, worden direct opgepakt. De afhandeling en de genomen stappen worden teruggekoppeld naar mij en binnen het Beheeroverleg.”

Tiptop in orde

De dag van het interview is een mooie zomerdag. Kort na afloop van het interview wandelen we een rondje rond de Jan Wierhof. Er is geen cliënt te zien en op en rond de speeltuin en de bankjes tegenover de MHU is alles tiptop in orde. We vragen enkele omwonenden of zij sinds de komst van de MHU iets hebben gezien of gehoord over overlast van MHU-cliënten. Geen van hen kan iets benoemen. Een oudere man, die anoniem wil blijven, laat weten: “Je merkt nauwelijks dat de MHU al begonnen is.”

Het kan dus wel degelijk, zo‚’n voorziening in een woonwijk. Maar eigenlijk wisten we dat al, gezien de ervaringen op andere plekken. We zien de komende overlast- en veiligheidsmetingen dan ook met alle vertrouwen tegemoet.

Meer weten?

Lees meer over de Medische heroïnebehandeling.

Les op de Politieacademie: een recreatieve gebruiker is nog geen crimineel

Novadic-Kentron helpt niet alleen bij problemen met genotmiddelen, maar leert ook andere professionals hoe ze het beste met gebruikers kunnen omgaan. En als je erover nadenkt, zijn er heel wat professionals die hiermee te maken krijgen: medewerkers in de horeca, huisartsen, onderwijzers, jeugdhulpverleners, maar ook bijvoorbeeld de politie. Daarom geeft Charles Dorpmans, drugsexpert van Novadic-Kentron en docent aan de minor Verslavingskunde op de Fontys, gastlessen aan dergelijke professionals. Sinds kort ook op de Politieacademie. Over drugs, alcohol en uitgaan en over hoe je daar als agent op kunt reageren. Ga je er meteen met drie man bovenop zitten als iemand een paar pilletjes op zak heeft?

Charles: “De politie komt natuurlijk volop in aanraking met het onderwerp genotmiddelen. Bij het oprollen van wietplantages bijvoorbeeld, in de illegale drugshandel, maar ook gewoon in het uitgaansleven. Daarom vroeg de Politieacademie Eindhoven mij om voor elke eerste groep van de opleiding een training te verzorgen. Daarin geef ik veel informatie over actuele trends, over verschillende drugs, wat daar de effecten van zijn, en hoe je het gebruik ervan herkent. Daar zijn ze heel erg in geïnteresseerd en de studenten stellen veel vragen: wat gebeurt er als je dit en dat gebruikt? wat kom je tegen op een dance-event? Je merkt dat ze echt aan de slag willen met die informatie, hun insteek is heel feitelijk, heel praktisch.”

Van horen zeggen

“Maar net zo belangrijk als de feitelijke kennis, is ook je eigen houding. Een groot deel van de les gaat dan ook in op je eigen visie ten aanzien van genotmiddelen. Kun je √ºberhaupt accepteren dat mensen gebruiken? Baseer je je beeldvorming op feiten, of op wat je weet ‘van horen zeggen‚’? Wat zijn je associaties bij genotmiddelengebruik? Niet iedereen die gebruikt, is verslaafd. En een recreatieve gebruiker is nog geen crimineel. Het is belangrijk om als professional een open houding te hebben, een genuanceerde kijk op dit thema.”

Een sukkel die niet goed gedoseerd heeft

“Wat is zero tolerance bij het uitgaan of op een feest? Sla je iemand die een paar pillen op zak heeft meteen in de boeien? Dat gaat uiteraard veel te ver. In mijn les probeer ik vooral duidelijk te maken dat je onderscheid moet maken, dat je kunt schakelen in hoe je je opstelt. Voor de politie is dat natuurlijk extra lastig, omdat zij juist ingezet worden voor handhaving. In uitgaansgebieden moeten zij overlast voorkomen of inperken. Maar voor een goede relatie met de burger is het heel belangrijk dat de politie in de uitgaanssetting een andere houding aanneemt dan bij het oprollen van een wietplantage. Een recreatieve gebruiker die overlast veroorzaakt, is vaak gewoon maar een sukkel die niet goed gedoseerd heeft. Een gesprek werkt dan meestal beter dan repressie. Sterker nog, als je te heftig reageert op een onrustige situatie, maak je het mogelijk alleen maar erger. Dat soort discussies doet echt wel wat met ze, ze gaan er over nadenken.”

Reflecteren is vooruitkomen

“Ik vind het zeer positief dat Justitie aangeeft dat ze hier les over willen hebben. En dan bedoel ik niet alleen feitelijke kennis over middelen, maar ook reflectie op je eigen houding. Want reflecteren is belangrijk om vooruit te komen, vooral als je een professional bent die zoveel invloed kan uitoefenen in een risicovolle situatie.”

Bianca Korporaal, docent op de Politieacademie:

“Ik ben al enkele keren bij de les van Charles Dorpmans aanwezig geweest en ik ben supertevreden. Van mijn studenten hoor ik ook alleen maar positieve reacties. Charles doet dat heel goed, hij heeft leuk contact met de studenten. De informatie is zeer actueel en praktijkgericht, en hij weet alles van de nieuwste drugs. En omdat hij zelf nog volop op dancefeesten staat en ook ervaringsdeskundig is, weet hij precies waar hij over praat. Daarbij spreekt hij de taal van de jongeren, voor onze jonge studenten is dat absoluut een plus. Charles criminaliseert drugs niet; de discussies over houding zijn zinvol, dat komt ook binnen. Hij gaat dan ook heel specifiek in op uitgaanspubliek, dat is ontzettend leerzaam. Dat je bijvoorbeeld zo snel een overdosis hebt bij GHB, dat wist ik echt niet!”

Meer weten?

Lees meer over voorlichting en preventie voor professionals.